طرح درس ریاضی دوم ابتدایی-جمع های با انتقال
مشخصات طرح
عنوان طرح: ساختن جدول جمعهاي با انتقال)تفهیم جمع با انتقال )
موضوع درس: رياضي
پايه تحصيلي: دوم ابتدايي
اهداف: تعميق يادگيري جمعهاي با انتقال
روشهاي يادگيري: مكاشفهاي ـ همياري (تكنيك بينديش ـ ياري كن ـ ديگران را سهيم كن) ايفاي نقش
وسايل مورد نياز: كارتهاي رنگي در سه رنگ ، چسب ماتيكي، پاكتنامه، ماژيك، مدادرنگي، چوبهاي دستههاي ده تايي و يكي كه قبلاً بچهها آن را تهيه كردهاند ـ مقوا (رنگي و سفيد)، چسب رازي
حيطهي يادگيري و نگرشي: افزايش رغبت دانشآموزان نسبت به جمعهاي باانتقال
مهارتي: بالابردن مهارت حل تمرينات جمع با انتقال
نياز سنجي (تحليل محتوا):
اينجانب در هنگام تحليل محتواي درس جمعهاي با انتقال كه بكي از مفاهيم اساسي درس رياضي پايه دوم ميباشد و هميشه دانشآموزن پايه دوم در انجامدادن تمرينات اين قسمت كتاب رياضي با مشكلاتي روبرو هستند و حتي بعضي از دانشآموزان به اين قسمت از درس رياضي كه ميرسند نسبت به درس رياضي علاقمندي كمتري از خود نشان ميدهند و حتي از درس رياضي متنفر ميشوند با توجه به موارد فوق لازم
ديدم كه با در نظرداشتن تفاوتهاي فردي و استعدادهاي خاص دانشآموزان فعاليتي طراحي ميكنم كه مهارت انجام جمعهاي با انتقال در دانشاموزان افزايش يابد و آنها رغبت بيشتري نسبت به انجام تمرينهاي جمعهاي با انتقال درس داشته باشند.
زمان: 25 تا 30 دقيقه
تعداد دانشآموزان: 9 نفر دانشآموز به صورت گروههاي سه نفري
تعيين فعاليت مناسب: ساختن جدولي براي انجامدادن جمعهاي با انتقال و حل تمرينات تا مطالب به صورت عيني خود دانشآموزان و فعاليتهاي مرحلهاي جمعهاي با انتقال را انجام دهند.
طرز کار:
1 . گروهبندي دانشآموزان
(به صورت تصادفي كه بهترين نوع گروهبندي ميباشد انجام ميشود) به هر كدام از دانشآموزان يك جعبه (تخممرغ لپلپ) داده ميشود كه در هر جعبه شكلهايي مانند آجر و آب، نوشابه، بادكنك، نفت، سنگ، گازپكنيك و غيره كه اسم هر شكل زير آن نوشته شده قرار دارد و روي سه ميز اين كارتها قرار داده ميشود ـ مايع ـ جامد ـ گاز و 9 نفر دانشآموز به صورت گروههاي سه نفري روي ميزها مينشينند ارتباط با، درس علوم).
2 . آمادگي:
اجراي نمايش كمك به دوست: توسط چهار نفر از دانشآموزاني كه قبلاً توضيحات لازم به اين دانشآموزان داده شده روزي سه گنجشك با هم حرف ميزدند و خورشيد آنها را نگاه ميكرد يكي از آنها گرسنه بود و دانه نداشت ولي دو گنجشك ديگر هر كدام 20 عدد دانه داشتند، گنجشك كوچك به دوستانش ميگويد من گرسنه هستم آيا به من هم دانه ميدهيد شما هر كدام 20 دانه داريد گنجشك نوك قرمزي ميگويد من 7 دانه به تو ميدهم
و گنجشك نوك آبي هم ميگويد من هم 8 دانه به تو ميدهم به شرط اينكه اگر ما 7 دانه و 8 دانه به تو داديم
شما به ما بگوئيد چند دانه خواهيد داشت در اين هنگام گنجشك كوچولو روبه بچهها ميكند و ميگويد بچهها به من كمك ميكنيد تا من صاحب آن دانهها شوم؟ بچهها بله و گنجشك كوچولو منتظر ميماند (معلم حالا گروهها با هم فكر كنيد هر گروهي كه جواب را بدست آورد روي كارت گروه خودشان بنويسد و زود به بچهگنجشك برساند تا از گرسنگي نميرد.
(ارتباط افقي با درس هديههاي آسمان كمك به دوستان)معلم: آفرين بچهها ما هميشه به نيازمندان كمك ميكنيم گروهها با روشهاي مختلف جواب را به دست ميآورند مثلاً با كشيدن چوب خط //// و غيره و در آخر گنجشك كوچولو از بچهها تشكر ميكند.
3 . توزيع وسايل:
كه به هر كدام از گروهها 20 كارت رنگي، چسب ماتكي، قيچي، پاكتنامه، ماژيك مشكي، مدادرنگي، چوبهاي دهتايي و يكي و مقواي رنگي وسايل با كمك دانشآموزان (نماينده گروهها تقسيم ميشود).
4ـ سپس به بچهها گفته مي شود كه بچهها با وسايلي كه در اختيار داريد ميخواهيم يك جدول يكي، دهتايي بسازيم
با اين تفاوت كه اين جدول دو تا يكي زير هم و دو تا دهتايي زير هم و دو تا صد تايي زير هم دارد حالا روي پاكتهاي نامه (درب پاكتها قبلاً بريده شده) را رنگ كنيد (براي زيبايي كار) دو تا از پاكتها قرمز و دو تا زرد و دو تا آبي حالا روي زردها بنويسيد يكان، روي قرمز بنويسيد دهگان و روي آبيهاي بنويسيد صدگان سپس در سمت چپ پاكتها گيرهها را با چسب رازي به چسبانيد. به رديف يكان، دهگان و صدگان بالا شكل خورشيد و به رديفهاي يكان و صدگان پايين شكل ماه را بچسبانيد.
5ـ در پايين هر رديف يك ليوان يك بار مصرف (سه ليوان) را با چسب رازي به روي مقواي خود بچسبانيد و در كنار آنها نيز يك گيره بچسبانيد.
6ـ حالا روي كارتهاي رنگي كه در دست داريد (20 كارت) از 0 تا 9 را دوبار بنويسيد (معلم يك نمونه را نشان ميدهد)
7ـ سپس معلم به بچهها ميگويد در قسمت يكان بالا 6 چوب بگذاريد و در قمست دهگان آن دو بسته قرار دهيد و در يكان پايين 7 چوب ودر قسمت دهگان ان يك بسته ده تايي قرار دهيد حالا عدد مربوط به دسته را از بين كارتها انتخاب كرده و با گيره به كنار آنها بچسبانيد. (مانند شكل پيوستي).
8ـ معلم توضيح ميدهد ما به هر گيره فقط يك رقم ميتوانيم بچسبانيم
سپس وقتي اعداد خورشيد و ماه را جمع ميكنيد اگر از 10 تا بيشتر شد ميتوانيد ده عدد از چوبها را به يك بسته دهتايي تبديل كنيد و آن را در پاكت دهگان بگذاريد.
9ـ فعاليت بچهها:
چوبهاي يكان بالا را در ميآورند و چوبهاي يكان پايين را بيرون ميآورند و روي هم قرار ميدهند و آن را ميشمارند. 13 ميشود (آنها ميدانند كه نميتوانند عدد دو رقمي را در ليوانها قرار دهند) پس ده عدد از چوبها را با نخ ميبندند و يك بسته دهتايي درست ميكنند و سه يكي را در ليوان يكيها ميگذارند و بستههاي ده تايي را در پاكت دهتايي قرار ميدهند و سپس عددهاي هر قسمت را با گيره وصل ميكنند و تمام مراحل را روي كارت انفرادي خود مينويسند.
10ـ با انجام چند مثال ديگر اين كار مثل يك بازي ميشود و بچهها از انجامدادن آن لذت ميبرند.
11 . ارزشيابي: براي ارزشيابي اين فعاليت كارتهاي انفرادي و گروهي دانشآموزان در معرض ديد گروههاي ديگر قرار ميگيرد و اشكالات به دانشآموزان بازخورد داده ميشود و معلم ناظر و قاضي ارزشيابي گروهها خواهد بود و با حل چند تمرين و سؤال جواب معلم از سطح يادگيري و علاقمندي دانشآموزان به جمعهاي با انتقال ارزشيابي به عمل خواهد آورد.