نظام آموزشی جالب ژاپن

 

نظام آموزشی ژاپن با برنامه‌های راهبردی که برای تعلیم و تربیت دانش‌آموزان در نظر گرفته به یکی از متفاوت‌ترین نظام‌های آموزشی در سطح کشورهای جهان تبدیل شده است.

سیستم آموزشی ژاپن شامل دوره 6 ساله ابتدایی، سه ساله متوسطه اول، سه ساله متوسطه دوم و چهار ساله دانشگاه است. آموزش اجباری 9 ساله بوده و شامل 6 سال ابتدایی و سه سال متوسطه اول است. سیستم مدارس مقطع ابتدایی 6 ساله و سال تحصیلی سه دوره سه ماهه است.

سال تحصیلی در ژاپن از اواسط ماه آوریل شروع شده و تا آخر مارس طول می‌کشد و به سه ترم تقسیم می‌شود که اولی از آوریل تا جولای، دومی از سپتامبر تا دسامبر و سومی از ژانویه تا مارس است؛ آنها ۶ هفته تعطیلات تابستانی، دو هفته تعطیلات زمستانی و دو هفته تعطیلات بهاری دارند.

در مدارس ژاپن از دانش‌آموزان هیچ امتحانی تا زمان رسیدن به درجه 4 یعنی سن 10 سالگی گرفته نمی‌شود؛ فقط آزمون‌های بسیار ساده و کوچک برای آنها تعریف می‌شود. 

اعتقاد سیستم آموزشی کشور ژاپن بر این است که در سه سال اول تحصیلی، هدف از آموزش، قضاوت دانش کودکان نیست بلکه آموزش رفتارهای اجتماعی صحیح در برخورد با دیگران است تا به توسعه شخصیت آنها کمک کند.

به کودکان ژاپنی آموزش داده می‌شود که به دیگران احترام بگذارند و با طبیعت و حیوانات مهربان باشند؛ آنها همچنین یاد می‌گیرند که چگونه مهربان، متواضع و سخاوتمند باشند؛ علاوه بر همه اینها، به کودکان کنترل خشم و عادلانه رفتار کردن نیز آموزش داده می‌شود.

 

نظافت مدرسه توسط دانش‌آموزان

 

در مدارس ژاپن، دانش‌آموزان خود موظف به تمیز کردن کلاس درس، آزمایشگاه و حتی سرویس بهداشتی هستند؛ در مدارس این کشور هیچ شخصی برای عمل نظافت استخدام نمی‌شود.

معمولاً روال این است که دانش‌آموزان به گروه‌های کوچک تقسیم می‌شوند و هر گروه وظایف تعیین شده را در طول سال تحصیلی بر عهده می‌گیرد؛ ضمن اینکه وظایف درون گروه بین کودکانی که در آ‌ن گروه حضور دارند به صورت چرخشی تغییر می‌کند تا همه یک سری کار مشابه را انجام داده باشند.

 

تقویت روحیه کار تیمی و احترام به همه مشاغل

 

سیستم آموزش ژاپن باور دارد، تمیز کردن مدرسه و هر کار دیگری که دانش‌آموزان، آن را به صورت گروهی انجام می‌دهند به آنها در مشارکت کار تیمی کمک می‌کند و علاوه بر تقویت روحیه کار تیمی به آنها آموزش می‌دهد تا به همنوعان‌شان کمک کنند؛ ضمن اینکه با نظافت مدرسه یاد می‌گیرند برای زمان خود ارزش قائل شوند و به شغل همه احترام گذارند.

همچنین معلمین کلاس را به چند گروه تقسیم کرده و سرگروهی برای هر گروه تعیین می‌کنند؛ تاکید بسیاری بر عملکرد هماهنگ گروه وجود دارد.

 

ناهار مشترک

 

در مدارس ژاپن، ناهار مدرسه در یک منوی استاندارد شده ارائه می‌شود و همه دانش‌آموزان در کنار هم و در کلاس درس ناهار می‌خورند.

سیستم آموزشی ژاپن بهترین کار را برای اطمینان از اینکه دانش‌‌آموزان غذای سالم و متعادل می‌خورند، انجام می‌دهد؛ در مدارس تمام مقطع‌های تحصیلی، ناهار برای دانش‌آموزان طبق یک منوی استاندارد که نه تنها توسط سرآشپزهای واجد شرایط بلکه توسط متخصصان مراقبت‌های بهداشتی نیز طراحی شده است، پخته می‌شوند.

همه دانش‌آموزان همراه معلم در کلاس درس و روی میز استانداردی که با توجه به قد و قامت آنها طراحی شده، ناهار می‌خورند؛ هدف از این اقدام ایجاد روابط مثبت میان معلم و دانش‌آموز است.

 

ساعت حضور مفید در فضای آموزشی

 

دانش‌آ‌موزان ژاپنی 8 ساعت در مدرسه حضور دارند، اما جدا از آ‌ن حتی در تعطیلات آخر هفته یا تعطیلات اعیاد ملی و مذهبی، مطالعه سر جای خود قرار دارد و آنها بر اساس برنامه آموزشی تدوین شده پیش می‌روند.

 

 لباس فرم دانش‌آموزان

 

بچه‌های کوچک کلاه‌های رنگی سر می‌گذارند و علامت‌هایی به شانه‌هایشان وصل می‌کنند که سال تحصیلی آنها را نشان می‌دهد؛ در دبستان، معمولاً دانش‌آموزان یونیفرم تن نمی‌کنند اما برای دوره متوسطه و دبیرستان پوشیدن یونیفرم الزامی است؛ یونیفرم پسرها یک کت کتانی آبی با شلوار همخوان با آن و یونیفرم دخترها دامن تک رنگ یا چهارخانه تا زانو و یک بلوز سفید ساده یا بلوز سفید با یقه ملوانی است.

 

آموزش هنرهای سنتی

 

دانش‌آموزان ژاپنی به یادگیری هنرهای سنتی فرهنگ خود نظیر شودو «خطاطی ژاپنی» و هایکو «سبکی از اشعار ژاپنی» در هنر شودو علاقه نشان می‌دهند و کلاس‌هایی برای آموزش این هنرها برای آنها در نظر گرفته شده است.

این هنرها که نیازمند دانش زبانی هستند، موجب می‌شوند تا دانش‌آموزان برای هنرهای فرهنگی خود ارزش و احترام زیاد قائل باشند.

 

برنامه‌‌های ویژه به منظور شادی دانش‌‌آموزان

 

مدیران مدارس ژاپن، برنامه‌های ویژه‌ای برای شاد نگهداشتن دانش‌آموزان در مدارس ژاپن در نظر می‌گیرند؛ کلاس‌های ورزشی نظیر شنا یکی از این موارد است.

در ژاپن بودجه‌های هنگفتی صرف تجهیز مدارس به کتابخانه، آزمایشگاه، زمین بازی، وسایل ورزشی، استخر شنا، سالن نمایش، وسایل سمعی و بصیری و حتی گلخانه می‌شود.

 

آموزش زبان انگلیسی به دانش‌آموزان 

 

در مدارس ژاپن قانون بر این است که خانواده‌ها از سنین قبل مدرسه، کودکان خود را برای خواندن بدون یادگیری قاعده خاصی آماده کنند؛ بر همین اساس والدین از سنّ 4 سالگی موظف بر آماده‌سازی فرزندان خود برای خواندن هستند. 

همچنین آموزش زبان انگلیسی با توجه به رتبه پایین دانش‌آموزان ژاپنی در یادگیری زبان انگلیسی، مهم‌ترین دغدغه مدیران مدارس این مقطع است. 

 

کلاس‌های درسی ژاپن

 

معمولا تخته سیاه در جلو و پشت کلاس قرار گرفته و میز و صندلی‌ها ردیفی هستند. محل نشستن ثابت بوده و معمولا تغییر نمی‌کند. داخل کلاس تابلو اعلانات برای اعلام و نمایش فعالیت دانش‌آموزان وجود دارد. از دیگر اجزای کلاس قفسه مربوط به کیف‌ها و دیگر وسایل دانش‌آموزان و تجهیزات شست‌وشوی کلاس است. کلاس‌ها با بلندگو برای سیستم پخش برنامه‌های مدرسه تجهیز شده و برخی کلاس‌ها دارای سیستم گرمایش و تهویه هوا، تلویزیون و دیگر لوازم تصویری هستند. معمولا تعداد دانش‌آموزان در یک کلاس کمتر از 40 نفر است.

کلاس درس با احترام و خوشامدگویی به معلم آغاز شده و سپس معلم اشکالات مربوط به درس گذشته دانش‌آموزان را پاسخ می‌دهد. اولین دانش‌آموزی که اشکال خود را رفع کند معلم دانش آموز بعدی برای رفع مشکلش خواهد بود.

به نظر معلمان ژاپنی، تدریس معلم به تنهایی موجب کاهش یادگیری و یکنواخت بودن کلاس درس خواهد شد، اما بحث با دانش‌آموزان و کمک گرفتن از آنان در تدریس موجب تحریک شدن دانش‌آموزان و آموزش بهتر خواهد شد.

 

تقریبا تمام دانش‌آموزان ابتدایی در مدرسه ناهار می‌خورند و هزینه آن به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم توسط دولت تامین می‌شود

البته این برنامه کاملا رایگان نیست. وعده‌های غذایی معمولا شامل نان یا برنج و شیر است. غذا با معلم در کلاس درس صرف می‌شود و صرف ناهار فرصتی را برای آموزش تغذیه، سلامت، عادات غذایی مناسب و رفتار اجتماعی فراهم می‌کند. بخصوص که اغلب دانش‌آموزان نیز مسئول خدمات ناهار و تمیز کردن هستند. پس ناهار مدرسه نیز یک ابزار آموزشی مهم است.

کلاس درس دانش‌آموزان ساده و بزرگ است و آنها برای دروس مختلف از کلاسی به کلاس دیگر منتقل نمی‌شوند، در کلاس خود حضور دارند و معلمان موضوعات مختلف را به آنان آموزش می‌دهند. البته برخی کلاس‌ها مانند کلاس اقتصاد، موسیقی، کلاس‌های علمی خاص و یا هر موضوعی که نیاز به میز بیشتر دارد برای یادگیری تغییر می‌کند. البته این سیستم دارای مزایا و معایبی نیز است، اما نتیجه نهایی آن تعلق خاطر دان‌ آموز به کلاس خود و مدرسه بوده و در واقع همکلاسی‌ها مانند خانواده و محیط مدرسه مانند خانه آنان خواهد بود.

 

نقش و وظایف آموزگاران در مدارس

 

آموزگاران توسط ریاست هیات آموزش و پرورش در هر شهرداری انتخاب و تقریبا هر سه تا پنج سال از مدرسه‌ای به مدرسه دیگر منتقل می‌شوند. ساعات کار معلمان در هر منطقه متفاوت است، اما معمولا ساعت کاری از 8 صبح آغاز و حدود ساعت 17 به پایان می‌رسد. در مقطع ابتدایی یک معلم تمامی موارد آموزشی را تدریس می‌کند، البته دروس تخصصی و موارد کاربردی و آزمایشگاهی مانند موسیقی یا هنر توسط معلم دیگری آموزش داده می‌شود. معلمان جایگزین در مدارس ابتدایی ژاپن وجود ندارند. وقتی معلم غایب است، معمولا دانش‌آموزان از خود مراقبت می‌کنند. معلم یا مدرسه اغلب مراقب دانش‌آموزان کلاس‌های اول و دوم هستند، اما کلاس های سوم، چهارم، پنجم و ششم اغلب بدون نظارت مدت زیادی به آرامی به کار خود ادامه می‌دهند.

کلاس درس متعلق به دانش‌آموزان است و حتی معلم در کلاس درس هم میز ندارد. اتاق معلمان مکانی برای برنامه‌ریزی درسی و رفع فشار کاری است. دانش‌آموزان بدون اجازه به اتاق معلمان وارد نمی‌شوند البته به شرایط مدرسه نیز بستگی دارد.

اتاق معلمان مکانی برای تعامل و همکاری بوده و جلسات صبحگاهی فرصتی برای ارائه اعلامیه‌ها و دیگر رویدادها را فراهم می‌کند، در نتیجه تمامی پرسنل از آخرین حوادث، مشکلات و نگرانی‌ها آگاه می‌شوند.

شاید در ابتدا با توجه به فرهنگ خودمان اتاق معلم به نظر ما کمی عجیب و غریب باشد، اما در مکانی با این روش استرس دانش‌آموزان با حضور در اتاق معلم کاسته شده و دانش‌آموزان گاهی با اجازه و بدون اجازه به آنجا رفت‌وآمد می‌کنند، حس کنجکاوی آنان کمتر شده و به راحتی مشکلات خود را با معلمان رفع می‌کنند. هر معلم طی سال تحصیلی به خانه دانش‌آموزان رفته و با والدین دانش‌آموزان  ملاقات می‌کند.

 

مواد آموزشی

 

در کلاس‌های اول و دوم آموزش زبان ژاپنی، ریاضیات، مهارت‌های زندگی (سیکاتسو، ترکیبی از علوم و مطالعات اجتماعی)، موسیقی، هنر (نقاشی و صنایع‌دستی)، تربیت‌بدنی، اخلاق (dotoku) و فعالیت‌های ویژه (tokubetsu katsudo مانند فعالیت‌های خانه‌داری و غیره) آموزش داده می‌شود. در کلاس‌های سوم و چهارم، مطالعات علمی و اجتماعی جایگزین سیکاتسو می‌شود و sogoteki na gakushu (مطالعات یکپارچه) به برنامه درسی اضافه می‌شود. در کلاس‌های پنجم و ششم، اقتصاد در خانه (پخت‌وپز، دوخت و غیره) آموزش داده می‌شود. دانش‌آموزان ژاپنی هنرهای ژاپنی مانند شودو و هایکو را نیز آموزش می‌بینند. هایکو نمونه‌ای از اشعار ژاپنی حدود 400 سال پیش است. “فعالیت‌های ویژه” مدارس و آماده شدن برای مراسم مدرسه نیز بر توسعه شخصیت، تلاش و همکاری گروهی می‌افزاید.

دستورالعمل‌های دوره آموزشی بر اساس برنامه‌های آموزشی مدرسه که توسط وزارت آموزش و پرورش، فرهنگ، ورزش، علم و فناوری تعیین شده ارائه می‌شوند. هر مدرسه موظف است دستورالعمل جداگانه‌ای برای هر مرحله از آموزش مهدکودک ، مدرسه ابتدایی، دوره متوسطه اول و دوم اجرا کند. این دستورالعمل همچنین تعداد واحدهای مورد نیاز برای هر منطقه در هر موضوع و نحوه به دست آوردن آن را مشخص می‌کند. 

 

کتاب‌های درسی

 

ناشران خصوصی کتاب‌های درسی را بر اساس رهنمودهای دوره‌های آموزشی تدوین می‌کنند و کتاب‌های درسی توسط وزارت آموزش و پرورش، فرهنگ، ورزش، علم و فناوری تایید می‌شوند. کتاب‌های آموزشی تحصیل اجباری در دوران ابتدایی و متوسطه اول رایگان توزیع می‌شوند. کتاب‌های درسی دانش‌آموزان و متون جدید توسط هیات مدیره مدرسه یا مدرس هر سه سال یکبار از لیست وزارت آموزش‌وپرورش  و کتاب‌های تایید شده که توسط وزارتخانه منتشر شده است انتخاب می‌شوند. کتاب‌های درسی کم‌حجم و کاغذی هستند تا به آسانی توسط دانش آموزان حمل شوند.

 

زمان یکپارچه تحصیلی

 

زمان برای هر درس سه ساعت در هر هفته برای کلاس‌های سوم تا ششم تعیین شده است. هدف از این برنامه اجازه برنامه‌ریزی به مدرسه برای ایجاد فعالیت‌های آموزشی بر اساس شرایط جامعه، مدرسه و دانش آموزان است. همچنین تدریس دروس بین‌المللی، مطالعات رایانه، مطالعات محیطی و خدمات مراقبت و سلامت گنجانده شده است.

 

ارزیابی دانش‌آموزان

 

عملکرد دانش‌آموزان در هر سه ماهه بر اساس معیارهای هر مدرسه ارزیابی می‌شود. روش‌های ارزیابی معلمان متفاوت است، اما بسیاری از معلمان دانش‌آموزان خود را به طور جامع و بر اساس آزمون‌های درسی و رفتار روزانه در کلاس ارزیابی می‌کنند. دانش‌آموزان به طور سنتی دارای  سه نمره “عالی”، “خوب” و “نیاز به تلاش بیشتر” هستند. در سال‌های اخیر این روند برای ارائه جزئیات بیشتر با هر دو مقیاس عددی و ارزیابی توصیفی صورت گرفته است.

 

فعالیت‌های فوق برنامه

 

فعالیت‌های فوق برنامه از کلاس چهارم آغاز می‌شود و شامل بسکتبال، پخت‌وپز، دوخت، بازی، نرم افزار، علوم و… است. بسیاری از مدارس پس از اتمام ساعات درسی آموزش سرگرمی و مهارت دارند، چون اگر این مواد آموزشی به طور روزانه در مدرسه تدریس شوند وقت زیادی از  کلاس روزانه را  به خود اختصاص می‌دهند.

 

آموزش‌های منزل

 

معلمان مدارس ابتدایی روزانه با تدریس خود به بچه‌ها آموزش می‌دهند که عادت‌های مطالعه خوب را در خانه انجام دهند. کودکان هر روز تکالیف درسی خود را بر اساس موضوع آموزشی انجام می‌دهند اما تکالیف آنان متفاوت است و ممکن است شامل کار در منزل مانند شستن کفش‌ها و یا مرتب کردن لوازم شخصی باشد. برای زمان تعطیل نیز تمامی فعالیت دانش‌آموزان تحقیقی و به صورت گزارش در کلاس ارائه می‌شود.

 

سازمان دانش آموزان

 

در مدارس ژاپنی، هر کلاس به چند گروه  پنج یا 6 نفره تقسیم می‌شود و دانش‌آموزان در این گروه‌ها فعالیت‌های گروهی از جمله مطالعه گروهی در طول کلاس‌ها، تمیز کردن کلاس، خدمات ناهار و غیره دارند. آنها معمولا به گروه کار کوچک سازماندهی می‌شوند و کارکردهای علمی و انضباطی دارند. نظم و انضباط نیز در مدارس ابتدایی ژاپن حائز اهمیت بوده و لباس و عملکرد دانش‌آموز در کلاس کنترل می‌شود.

کودکان در سراسر دنیا حدود 26 تا 33 حرف یاد می‌گیرند، اما کودکان ژاپنی 1006 حرف kanji را آموزش می‌بیند و تا سن 16 سالگی و بعد از اتمام دوران تحصیل اجباری 1130حرف را فرا می‌گیرند.

 

Kanji دو نوع الگوی آوایی hiragana و katakana دارد که هر یک حدود 46 حرف با هجا شامل حروف صامت و صدادار دارند.

آموزش ترکیب خاص نقاط و تغییر در علامت‌گذاری صداهای اصلی برای بیان صداها در زبان امروزی ژاپن ضروری است.   hiragana و kanji در کلمات معمول ژاپنی استفاده می‌شود و  Katakana برای نوشتن و معرفی کلمات از دیگر زبان‌ها، مکان‌ها، صداها و صدای جانوران کاربرد دارد و الفبایی واقعا پیچیده است!

کودکان  طی 6 سال دوره ابتدایی الفبای ژاپنی و دیگر موارد مورد نیاز برای ادامه تحصیل را آموزش می‌بینند و در دوره‌های بعدی آموزشی در مقاطع بعد زبان‌های دیگر را فرا گرفته که موقعیتی برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر در دیگر کشورها ایجاد می‌شود. کودکان در دوره ابتدایی دروس روزانه kokugo و حدود 1000رسم‌الخط ژاپنی kanji را آموزش می‌بینند که برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر در ژاپن ضروری است. البته برای افرادی که قصد ادامه تحصیل در دانشگاه‌های خارج از ژاپن را دارند آموزش در مدارس ابتدایی بین‌المللی گزینه مناسب‌تری خواهد بود. 

 

پیش دبستانی و مراقبت روزانه

 

آموزش اولیه دوران کودکی در خانه آغاز می‌شود. به همین منظور کتاب‌ها و برنامه‌های تلویزیونی متعددی برای کمک به مادران برای آموزش فرزندانشان وجود دارد. بسیاری از آموزش‌های خانگی به شیوه‌های تدریس در مدرسه، رفتار اجتماعی مناسب و ساختار بازی بوده و مهارت‌های کلامی و محاسباتی نیز موضوعات محبوبی برای آنان هستند. والدین متعهد به آموزش اولیه هستند و اغلب فرزندان خود را در پیش‌دبستانی ثبت‌نام می‌کنند.

آموزش پیش‌دبستانی یعنی انتقال بسیاری از کودکان از خانه به مدرسه رسمی است. زندگی کودکان در خانه منفرد بوده و پیش‌دبستانی به سازگاری کودکان با زندگی گروهی مدرسه و سپس زندگی در جامعه کمک می‌کند.

 

واقعیت‌های جالب در مورد سیستم آموزشی ژاپن

 

سیستم آموزشی ژاپن از موفق‌ترین سیستم‌های آموزشی دنیا است به‌طوری‌که هیچ فرد بی‌سوادی در این کشور وجود ندارد.

دانش آموزان در ژاپن در کلاس‌های خود به موقع حاضر شده و غیبت ندارند.

انها احساس تعلق خاطر به مدرسه دارند و هرگز احساس ناخوشایند و دوست نداشتن ندارند. بر اساس آمار85  درصد دانش‌آموزان در ژاپن در مدرسه احساس خوشحالی دارند و حدود 91 درصد از دانش‌آموزان ژاپنی گزارش دادند که هرگز سخنان آموزگاران را در طول زندگی خود نادیده نگرفته‌اند.

دانش‌آموزان به طور متوسط 235 دقیقه در هفته کلاس ریاضی (به طور متوسط در کشورهای دیگر  دقیقه 218) دارند و کلاس‌های زبان و علوم کمتر از 205 و 165 دقیقه در هر هفته (در سایر کشورها میانگین 215 و200دقیقه) است.

تعداد زیادی از دانش‌آموزان ژاپنی بعد از مدرسه در کارگاه‌های آموزشی شرکت می‌کنند تا بتوانند مهارت‌های بیشتری یاد بگیرند و بعضی از این کارگاه‌ها در خانه یا محل دیگری غیر از مدرسه برگزار می‌شود.

آموزش ابتدایی برای ژاپن بسیار مهم است. تحقیقات نشان می‌دهد دانش‌آموزانی که در دوره پیش دبستانی مشغول به تحصیل هستند در سن 15 سالگی عملکرد آموزشی بهتری دارند. بنابراین تعجب ندارد که 99 درصد کودکان ژاپنی آموزش‌های پیش دبستانی را فرا می‌گیرند.

 

دانش‌آموزان ژاپنی تقریبا هرگز درکلاس‌های دوره ابتدایی، متوسطه اول یا متوسطه دوم مردود نمی‌شوند.

 

سال تحصیلی حداقل 210 روز قانونی دارد،  اما بیشتر شوراهای مدارس محلی برای جشنواره‌های مدرسه، جلسات ورزشی و مراسم با اهداف آموزشی غیر آکادمیک، به ویژه برای تشویق همکاری با مدرسه حدود 30 روز دیگر به این میزان اضافه می‌کنند که در نتیجه با توجه به زمان اختصاص داده شده به این فعالیت‌ها و نیم روز مدرسه در روز شنبه تعداد روزهای اختصاص داده شده به آموزش حدود 195 روز در سال است.

تقریبا تمام مدارس دارای سیستم دسترسی به متخصصان بهداشت هستند. همچنین تقریبا 90 درصد مجموعه ورزشی  و 75 درصد آنها دارای استخر شنا هستند.

در کشور ژاپن اتوبوس‌های مدرسه وجود ندارد و دانش‌آموزان مسیر منزل تا مدرسه را با پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری طی می‌کنند.

هر دانش‌آموز  در مدرسه دارای قفسه‌ای برای کفش در ورودی مدرسه است و کتاب‌ها و دیگر لوازم دانش‌آموز در کلاس همراه وی است. علاوه بر کفش‌های معمولی دانش‌آموزان در مدرسه به یک جفت کفش ورزشی نیز نیاز دارند. دانش‌آموز قبل از ورود به مدرسه به دلیل طولانی بودن زمان مدرسه( هشت ساعت) باید کفش‌های خود هنگام ورود با یک جفت کفش راحتی تعویض کند.

مدارس ژاپن سرایدار ندارند و خود دانش‌آموزان ساختمان مدرسه را تمیز می کنند و زمان خاصی به این امر اختصاص داده شده است. در زمان این فعالیت موسیقی نواخته می‌شود تا احساس خوبی در دانش‌آموزان ایجاد شود. این روش تجربه خوبی برای اموختن مسئولیت در کودکان ایجاد خواهد کرد.

 

مدارس ژاپن دو جشنواره اصلی  طی سال تحصیلی دارند که شامل  جشنواره ورزشی و جشنواره فرهنگی است.

 

جشنواره ورزشی در اواخر تابستان برگزار می‌شود و یکروزه و یا دو روزه است. این مسابقات شامل دو استقامت، پرش و سایر رویدادهای دیگر و فرصتی عالی برای رقابت و پیوستگی گروهی است.

جشنواره فرهنگی نیز رویدادی با هدف استفاده از نتایج یادگیری روزانه برای افزایش انگیزه است. همچنین با نام نمایشگاه زندگی روزانه، نمایشگاه یادگیری و جشنواره مدرسه شناخته می‌شود.

همچنین تجهیزات گرمایی و سرمایشی مدارس ژاپن با دیگر کشورها متفاوت است. واحدهای گرمایش و خنک‌کننده در اتاق معلمان شاید وجود داشته باشد البته به معنای خاص بودن آسایش نیست. مدارس به طور کلی اجازه استفاده از AC را تا اول ژوئیه ندارند.این شرایط از سال 2005 برای کاهش میزان مصرف برق در ژاپن در تابستان اجرا شده است.استفاده از وسیله گرمایشی نیز در هر کلاس درس به شکل چراغ نفتی است و نیازمند باز کردن پنجره‌هاست وهدف از این پنجره باز کاهش عوامل بیماری‌زا، میکروب‌های سرماخوردگی و آنفلوانزای خوکی است.

 

راز موفقیت کودکان ژاپنی

 

هر چند انتقادات زیادی به سیستم آموزشی ژاپن وارد شده است، اما برخی از کشورهای اروپایی نیز از این سیستم پیروی می‌کنند اما چرا کودکان ژاپنی موفق هستند؟ اصلی‌ترین عامل در این مورد وابستگی مادر و فرزند از بدو تولد است و چگونگی پرورش و آموزش کودکان ژاپنی توسط مادر تا ورود به مقطع تحصیلی است.

در تحقیقات صورت گرفته مشخص شده بسیاری از کودکان در سن مدرسه بسیار دلیر، کنجکاو و خودکفا بوده و مهارت‌های غیرشناختی در آنان ارتقا یافته است، در نتیجه این خصوصیات اخلاقی به اجتماعی شدن کودکان کمک کرده و از یاس و ناامیدی پیشگیری می کند. از دیگر ویژگی‌های برجسته سیستم آموزشی ژاپن کاهش استرس دانش‌آموزان و افزایش احساس شادی در آنان است.

افزایش مهارت‌های غیرشناختی مانند پشتکار، خودکنترلی، کنجکاوی، دیانت و اعتماد به نفس نیز موجب می‌شود کودک ژاپنی بیش از 10 ساعت در هفته تمرین ریاضی داشته باشد و از تکالیف خود خسته نشود و احساس نارضایتی نکند. پس دلایل موفقیت به IQ بالا ربطی ندارد و مهارت‌های غیرشناختی راز موفقیت است.

از دیگر موارد سیستم آموزشی ژاپن  “هویت گروهی” است. یعنی شما با کلاس خود همراه هستید و با کلاس خود فارغ‌التحصیل می‌شوید و هیچ تبعیضی بین دانش‌آموزان وجود ندارد. طی سال‌های تحصیلی از مهدکودک تا دانشگاه ژاپنی ها خوشحال و سالم هستند. 

 

منابع

isna.ir

alef.ir