نظام آموزشی جالب فنلاند

 

سیستم آموزشی فنلاند در سطح بالایی قرار دارد. فاصله مابین نتایج آموزشی مدارس مختلف، کم می باشد و تقریبا همه افراد در زمان مقرر شده، تحصیلات مقطع ابتدایی را به پایان میرسانند. تحصیلات مقطع پیش دبستانی، مقطع ابتدایی و مقطع متوسطه رایگان می باشد، و همچنین پس از آن نیز بیشتر تحصیلات، رایگان هستند. هدف این است که همه افراد بدون بستگی داشتن به سطح درآمد خانواده، امکان دریافت تحصیلات با کیفیت را داشته و تبدیل به یک شهروند فعال شوند.

پرورش خردسالان، آموزش پیش دبستانی، آموزش مقطع ابتدایی، تحصیلات مقطع متوسطه و تحصیلات عالی جزو این سیستم آموزشی می باشند. آموزش بزرگسالان به افراد بزرگسال اختصاص داشته و شامل امکانات تحصیلی زیادی از مقطع ابتدایی تا تحصیلات عالی می باشد.

آیا شادی نمی تواند هدف آموزش باشد؟

 

فنلاند به مدت دو دهه، حائز رتبه نخست جهان در تعلیم و تربیت است. چه رازی در پس این موفقیت نهفته است؟ پاسخ آن، معجزه فنلاندی است؛ یعنی به تأخیر انداختن آموزش های رسمی و توجه ویژه به بازی و شادی و تحرک بدنی در مهد و مدرسه. در فنلاند و در سطح پیش دبستان یعنی قبل از ۷ سالگی، هیچگونه آموزش رسمی (خواندن و نوشتن و حساب کردن) وجود ندارد و تاکید بر بازی های خلاق، فعالیت های بدنی و ارتباطات اجتماعی است. به گونه ای که روزانه حداقل ۹۰ دقیقه صرف بازی و فعالیت های بدنی در حیاط مهد و کودکستان می شود.
بر اساس تجربه زیسته نگارنده و به قول فنلاندی ها: ما برای آموزش دادن به کودکان و نوجوانان، عجله نداریم.

شایان توجه است، فنلاندی ها آموزش رسمی (دوره ابتدایی) را هم به نرمی و به آهستگی شروع می کنند؛ فنلاند دارای کوتاه ترین روزهای مدرسه در میان همه کشورهای جهان است. هفته مدرسه در مدارس ابتدایی فنلاند، ۱۸ تا ۲۰ ساعت است.

جان کلام این است که نظام آموزشی فنلاند در سطح پیش دبستان و دبستان بدنبال آزمون و آموزش های رسمی نیست؛ ایجاد بسترهای تربیتی و اطمینان از شاداب بودن کودکان و تربیت انسان های سالم، خلاق، کارآفرین، اجتماعی و مسئولیت پذیر، اهدف ملی تعلیم و تربیت فنلاند است.

 

آیا شادی مخل یادگیری است؟

 

خانم نل نادینگز فیلسوف تربیتی پرآوازه جهان، در کتاب جدید خود تحت عنوان “شادی و تعلیم و تربیت” مقدمه را با این پرسش آغاز می کند: چرا تعداد بسیار زیادی از انسان های تیزهوش و خلاق که جماعت سرشناس شان، بر جهان و پیشرفت های آن تاثیر گذار بودند، از مدرسه متنفر و فراری بودند؟ در پاسخ می گوید: چرا با وجود نظاره کردن این مصیبت اثبات شده (تنفر کودکان نخبه از مدرسه)، باز اصرار می کنیم که این بدبختی را با این عذر و بهانه قدیمی توجیه کنیم که “ای شاگرد من، تو روزی به خاطر این سخت گیری ها، از من قدردانی خواهی کرد”. هنگامی که این جمله نادینگز را می خواندم، یک لحظه تصور کردم که خانم نادینگز راجع به فرهنگ حاکم بر مدارس ما (ایران) صحبت می کند.

نادینگنر در ادامه و در پاسخ به والدین و معلمان سخت گیرمی گوید که موفقیت های آتی کودکان در زندگی شخصی و شغلی، مدیون سختی دیدن و بدبختی کشیدن بچه ها در خانه و مدرسه نیست.

در اکثر فرهنگ ها (به غلط) این را ارزش می دانند که کودکان را عادت می دهند شادی و خوشحالی را به وقت دیگر موکول کنند و آن را به تأخیر بیندازند؛ نادینگز بیان می کند که بر اساس تجربه بیش از پنجاه سال تدریس و مادری، متوجه شدم که همه کودکان (حتی بزرگسالان) زمانی که شادند، بهترین عملکرد را در یادگیری دارند. البته اقرار می کند که شیوه های برخورد و تدریس سخت گیرانه و ناملایم نیز می تواند منجر به پیشرفت تحصیلی شود؛ اما این گونه پیشرفت، مبتنی بر تمرین و تکرار بی رحمانه و در نتیجه حفظ کردن و یادگیری طوطی وار است و می تواند ماندگار نباشد. برخی نیز معتقدند که ایجاد محیط شاد برای کودکان و آزاد گذاشتن آنها، منجر به ایجاد چالش و کشمکش و ستیز در مدرسه می شود؛ به قول نادینگز، چالش و کشمکش نیز بخشی از زندگی و یادگیری است و لازمه پرسشگری و راه رسیدن به دانش و شایستگی است.

یک روایت تربیتی از جان لنون: خواننده و ترانه ساز انگلیسی و بنیان گذار موفق ترین گروه موسیقی پاپ در جهان (گروه بیتلز). به نقل از لنون: هنگامی که یک کودک ۵ ساله بودم، مادرم همیشه به من می گفت که شادی، راز گشایش زندگی است. زمانی که به مدرسه رفتم، آنها در برگه از من پرسیدند وقتی که بزرگ شدی می خواهی چه کاره شوی؟ من نوشتم: می خواهم شاد باشم. آنها مسخره ام کردند و به من گفتند که شما سئوال را نفهمیدی. من در جواب شان گفتم: شما هم زندگی را نفهمیدید.

 

آیا مدرسه شاد، واقعیت است یا رویا؟

 

از پژوهش جهانی یونسکو با موضوع مدرسه شاد ۵ عامل اساسی استخراج شده که بیشترین تأثیر را بر شاداب سازی مدرسه و دانش آموزان دارد:
۱) داشتن ارتباطات و دوستان نزدیک در اجتماع مدرسه؛
۲) وجود فضای آموزشی صمیمانه و دوستانه؛
۳) ایجاد شرایط برای آزادی و خلاقیت و مشارکت یادگیرنده؛
۴) ایجاد بستر برای کار گروهی و روحیه همکاری؛
۵) داشتن معلمان مهربان و متین، خوش برخورد و خوش بین.
از باب مثال، مدارس ژاپن اغلب چنین پاسخی به پرسشگر یونسکو دادند که مدرسه شاد، محیطی است لبریز از لبخند و خوش و بش روزانه و احترام متقابل؛
مدارس چین پاسخ دادند که مدرسه شاد، جایی است که دانش آموزان آزادی کافی دارند و تحت فشار و استرس امتحانات نیستند؛
پاسخ مدارس کره جنوبی این بوده: مدرسه شاد مکانی است که به یادگیرندگان اجازه رؤیاپروری و خیال پردازی می دهد و عاری از رفتارهای پرخاشگرانه است؛
مدارس روسیه هم اینگونه جوابی دادند که در مدرسه شاد، نظم و انظباط و رفتارهای سنجیده حاکم است.

در این پژوهش، همچنین ۵ عامل بازدارنده هم شناسایی شده که مدرسه را ناشاد می سازد:
۱) وجود خشونت و ناامنی در محیط مدرسه؛
۲) تحمیل ساعات بلند درسی و تکالیف زیاد بر دانش آموزان و استرس ناشی از امتحان و نمره؛

۳) وجود جو یادگیری رقابتی و مسموم در مدرسه؛
۴) وجود معلمان با ویژگی های منفی ازجمله بداخلاقی، بدبینی، سختگیری، نامهربانی، بی عدالتی و محافظه کاری؛
۵) وجود روابط و رفتارهای نامثبت در مدرسه ازجمله خودخواهی و بی توجهی

وجود این عوامل در مدرسه موجب ایجاد حس ترس و تنهایی، بی اعتمادی، سلب اعتماد به نفس، تنش و استرس، و کاهش علاقه و میزان یادگیری در دانش آموزان می شود.

از مجموع صحبت ها، می توان چنین نتیجه گرفت که مدرسه شاد، مدرسه واقع نگری است که به جای آرزوهای بزرگسالانه و نگاه به آینده دور و نامحتمل، تأکیدش بر زمان حال و رویاهای کودکانه است؛ و مدرسه کل نگری است که به جای رشد تونلی و طولی کودک (آموزش کودک در یک مسیر باریک و با تأکید بر یک هدف ویژه و یک بعد خاص از رشد)، رشد عرضی و همه جانبه را رسالت خود قرار دهد و به قول اشتاینر (بنیانگذار مدارس والدورف): خاک مدرسه را برای همه جنبه های رشد از جمله روانی- عاطفی (قلب)؛ ذهنی-عقلانی (مغز)؛ و بدنی-حرکتی (تن) غنی می سازد. در پایان بیایید این شعار را سر دهیم که: کودکان شاد، بهتر می آموزند.

دکتر علی حسینی خواه-هیات علمی گروه علوم تربیتی دانشگاه خوارزمی و عضو هیات مدیره انجمن مطالعات برنامه درسی ایران

 

ساختار آموزشی

 

برنامه های آموزش پیش دبستانی که عمدتا در مهدکودک ها وکودکستان ها به کودکان رده های سنی۰تا۶سال ارائه می گردد.علاوه براین،مراکز مراقبتی روزانه خانوادگی نیز جهت نگهداری و مراقبت از کودکان مادران شاغل دایر می باشند.کودکان رده های سنی ۶ تا ۷ سال  نیز قادر به پیگیری آموزش خود در مراکز پیش دبستانی یا مدارس جامع می باشند.مدارس جامع،مدارسی می باشند که آموزش در آن ۹ سال به طول می انجامد.در این مدارس همچنین آموزش پیش دبستانی به کودکان رده سنی۶سال عرضه میگردد.

مقطع تکمیلی متوسطهLUKIO ،که مدت زمان سه سال آموزش عمومی به طول انجامیده و سرانجام به آزمون نهایی سراسری منتهی می گردد.آموزش مقدماتی حرفه ای(آموزش۳-۲ ساله) که در مدارس فنی وحرفه ای تخصصی یا چند رشته ای ارائه می شود. آموزش عالی فنی و حرفه ای (آموزش۵-۳ سال) که معمولاً در دانشکده های تخصصی عرضه می گردد که می توان یا پس از مدرسه جامع و یا پس از اتمام تحصیلات مقطع متوسطه درآن حضوریافت. مدارک کار آموزی دوره های مذکور به صورت روش جایگزین عرضه می شود.

به طور کلی میتوان گفت که ساختارآموزشی کشور فنلاند بر ساختار ذیل استوار می باشد:

 

 آموزش پایه

 

نوع مدارس عرضه کننده این آموزش(مدارس جامع)

مدت برنامه : ۹ سال

طی مقاطع سنی۷ تا ۱۶ سال

گواهینامه یا دیپلم اعطایی(گواهی فراغت از تحصیل)

 

 آموزش تکمیلی متوسطه

 

مدرسه عمومی است که به آزمون نهایی سراسری منتهی می شود. در این آزمون صلاحیت ورود به کلیه اشکال آموزش عالی تعیین می گردد .

نوع مدارس عرضه کننده این آموزش LUKIO/ GYMNASIET

مدت برنامه : ۳ سال

طی مقاطع سنی۱۶تا۱۹ سال

گواهینامه یا دیپلم اعطایی(گواهی قبولی در آزمون نهایی)

 

 آموزش فنی و حرفه ای

 

نوع مدارس عرضه کننده این آموزش Ammatillinen Koulutus / Yrkesutbildning

مدت برنامه : ۳ سال

طی مقاطع سنی۱۶ تا ۱۹ سال

گواهینامه یا دیپلم اعطایی(گواهی آموزش حرفه ای مقدماتی)،(گواهی آموزش حرفه ای پیشرفته)،

(گواهی آموزش حرفه ای تخصصی)

 

آموزش پیش دبستانی

 

ساختار آموزشی

 

آموزش پیش دبستانی باحمایت شهرداریها به کودکان رده های سنی۶-۱سال در مراکز آموزشی با عنوان«Paivakoti»ارائه میگردد.در این مراکز کودکان خود به گروههای سنی ۱تا ۲ سال و ۳ تا ۶سال تقسیم می گردند.

از کودکان زیر۱سال برخوردار ازمادران شاغل نیزتا مدت۱سال با ضمانت کارکرد شغلی والدین در خانه نگهداری می شود. مطابق قانون فنلاند، پرستاری از کودکان برخوردارازمادران شاغل،درصورت تقاضا حداکثرتا سن۳سالگی الزامی است.حضورکودکان در مراکز مراقبتی Paivakotiبه صورت نیمه روز یا تمام روز با تغذیه گرم آنان توسط پرستاران کودک می باشد.

شهریه مراکز فوق، از رایگان تا۳۰۰۰ دلار در ماه با توجه به شغل والدین متفاوت است.

خانواده های برخوردار از فرزند دوم و ….. نیز درصورت ثبت نام ۲یا تعداد بیشتر از کودکان خود درمراکز فوق،از تخفیف دولتی بهره مند می گردند. معلمین مراکزPaivakoti ملزم به گذراندن دوره آموزشی۳ ساله درحوزه آموزش کودکان و روانشناسی کودک می باشند.مراکزی تحت عنوان«neuvola» نیز به عنوان کلینیک درمانی،به مراقبت پزشکی از کودکان خردسال در مراکز آموزش پیش دبستانی و ارائه خدمات مراقبتی قبل و پس از زمان تولد، مبادرت می نمایند.گفتنی است که اغلب این مراکزدرنزدیکی و گاهی درخودمراکزPaivakoti مستقرمی باشند.

حضورکودکان در مراکزPaivakoti اجباری نیست،اما با توجه به درآمدسرانه شهروندان فنلاندی و کیفیت بالای خدماتی، شهریه نازل این مراکز و شاغل بودن اغلب مادران فنلاندی، بسیاری ازخانواده های فنلاندی،مبادرت به سپارش کودکان خوددرچنین مراکزی می نمایند.

جامعیت این امر تا بدان حد است که حتی از آندسته ازکودکانی که از آنان درخانه مراقبت می شود، به صورت نیمه روزی درمراکزPaivakoti ثبت نام به عمل می آید.

طبق آمار بدست آمده طی سال ۱۹۹۰، سالانه از بالغ بر۲۵۰۰۰۰ کودک رده های سنی۳ تا ۶ سال و بالغ بر ۷۰۰۰۰ کودک دیگر رده های سنی در مراکز Paivakoti ثبت نام به عمل می آید. در کشور فنلاند، مهدهای کودک مطابق قانون و مصوبه مهد کودک ها اداره می شوند.

 نظام مهد کودک تحت سرپرستی وزارت بهداشت و امور اجتماعی قرار داد.

مسئولیت سازمان دهی مهد کودک ها بر عهده بخش خدمات اجتماعی ادارات محلی است. مطابق قانون، شهرداری ها نیز ملزم به احداث تعداد مکفی از مهدهای کودک در جهت برآورده سازی نیاز آموزشی رده های سنی۶-۰سال می باشند.خدمات پیش دبستانی، در زمره خدمات اجتماعی است که شهریه آن برحسب درآمد والدین و تعداد افراد خانواده تعیین می گردد.

کلیه کودکان زیر رده سنی۳سال درصورت تمایل والدین،ازحق حضور درمهدهای کودک برخوردار می باشند.درغیر این صورت، والدین، حق مراقبت از کودک از شهرداری دریافت نموده و متناسب با سلیقه خود به مراقبت روزانه از کودک مبادرت می نمایند.

از آنجاییکه ظرفیت محدود مهدهای کودک، پذیرش کودکان بالای۳ سال را با مشکل مواجه ساخته است، از این روی، اولویت با کودکانی است که به دلایل آموزشی یا اجتماعی نیازمند به بهره مندی از امکانات مهد کودک می باشند.

از جمله مهمترین برنامه های مراقبتی مهدهای کودک در فنلاند می توان به برنامه های مراقبتی روزنامه مهدهای کودک و برنامه های مراقبتی روزانه خانگی اشاره نمود.

مراقبتهای روزانه عمدتا بر بازی های برنامه ریزی شده در زمین بازی مشتمل می گردد.هدف مراقبتهای روزانه حمایت از والدین در فرایند تربیت کودک و ارتقاء رشد و آموزش متعادل کودکان خردسال می باشد.

حداکثر زمان مراقبت روزانه در مراکز تمام وقت وپاره وقت به ترتیب۱۰و ۵ساعت است.مراکز مراقبتی روزانه معمولاً ۵ روز در هفته فعال می باشند.

ساعات کاری این مراکز معمولاً از۶/۳۰ صبح تا۵/۳۰ بعد از ظهر است.

اما بسته به نیاز موجود،ترتیبات دیگری نیزقابل اتخاذاست. کادرمراکز مراقبتی روزانه برمربیان آموزشی،مربیان پرورشی، پرستاران کودک و دیگر مختصصین مراقبت از کودک مشتمل می گردد.

مربیان آموزشی مراکز مراقبتی روزانه، ملزم به گذراندن دوره آموزش۳ ساله تربیت معلم در یکی از موسسات آموزش عالی می باشند.مربیان پرورشی مراکز فوق نیز ملزم به گذراندن دوره آموزش۲سال و نیم حرفه ای در مراکز تکمیلی متوسطه می باشند.

علاوه براین،مربیان مراکزپیش دبستانی،ملزم به پیگیری آموزشهای تکمیلی(آموزش ضمن خدمت) هر۵ سال یکبارمی باشند.آموزش پرستاران کودک جهت مراقبت خانگی نیزحداقل بر۲۶۰ساعت آموزشی مشتمل می گردد.

از سال ۱۹۹۵،مسوولیت آموزش مربیان پیش دبستانی به دانشگاهها واگذار گردیده است. این برنامه مرکب از۱۲۰واحد درسی است که به اخذ درجه مقدماتی دانشگاهی منتهی می گردد.

متمم قانون مهدهای کودک که ازاول ژانویه سال ۱۹۹۵به مورداجرا گذارده شد،به صراحت بیان می دارد که ازجمله اهداف آموزشی مهدهای کودک،ارتقاءزبان وفرهنگ کودکان سامی، رومانیایی ودیگر مهاجران با حمایت نمایندگان متبوع انان می باشد

 با این همه طرح مراقبتهای روزانه کودکان سامی همچنان عملی نشده است.در ارتباط با اقلیت رومانیایی نیز اقدامی درراستای متمم قانونی فوق به عمل نیامده است.

حکم قانونی مصوبه سال۱۹۹۷صادره ازوزارت آموزش گامی مهم بود که آموزش پیش دبستانی را در اختیار کلیه مهاجران قرار داده است.

هدف دوره آموزش پیش دبستانی که مدت زمان۶ماه به طول می انجامد، کمک به جذب هرچه بیشترکودکان ونوجوانان مهاجر و اقلیت جامعه فنلاندی درجهت ارائه مهارتهای علمی لازم به آنان ونیز کمک به تسلط به زبان مادری ودرک فرهنگ فنلاندی می باشد.

تعدادکودکان آموزش پیش دبستانی طی دهه۹۰ ازافزایش ثابتی برخورداربوده است.طبق آماربدست آمده درپاییزسال۱۹۹۷درمجموع تعداد۶۵۰۰کودک رده سنی۶سال از آموزش پیش دبستانی درمدارس جامع برخوردار گردیدند.

 

اهداف آموزشی

 

۱- ایجادمحرک آموزشی پیرامون شکوفائی استعدادهای بالقوه کودکان

۲- تلاش درجهت گسترش روابط کودکان با یکدیگر

۳- شرکت دادن کودکان و والدین آنان در برنامه های آموزش پیش دبستانی

 

اقدامات آموزشی

 

از جمله مهمترین اقدامات آموزشی به عمل آمده در مراکز آموزش پیش دبستانی فنلاند می توان به موارد ذیل اشاره نمود :

۱- سازماندهی مراکزآموزش پیش دبستانی تحت عنوان مهدهای کودک خانوادگی علاوه بر کودکستانها و دیگر مراکز رایج نظیر مهدهای کودک مزیت این شکل از مهدهای کودک، تشابه این مراکز به محیط خانوادگی و تعداد کم کودکان تحت تکلف آن است

۲- سازماندهی مراکز آموزش پیش دبستانی سیار درمناطق غیر متراکم طی روزهای خاصی از هفته

۳- سازماندهی مراکز آموزش پیش دبستانی تحت نظارت کلیسای هر منطقه علاوه بر آموزش پیش دبستانی سازماندهی شده توسط شهرداریها

۴- سازماندهی آموزش پیش دبستانی در مدارس فراگیر

 

اصلاحات آموزشی

 

از جمله مهمترین اصلاحات آموزشی به عمل آمده در مراکز آموزش پیش دبستانی فنلاند می توان به موارد ذیل اشاره نمود :

۱- بهسازی قانون الزامی بودن دوره آموزش پیش دبستانی

۲- فراهم سازی دوره های آموزش پیش دبستانی بصورت رایگان توسط شهرداریها

۳- الحاق و اجرای برخی قوانین ویزه آموزش پایه در حوزه آموزش پیش دبستانی

۴- برخورداری کلیه کودکان از حضور در مراکزآموزش پیش دبستانی بصورت دواطلبانه

۵- تفویض مسوولیت تدوین برنامه های آموزش پیش دبستانی به هیئت ملی آموزش درهمکاری با وزارت اموراجتماعی و بهداشت،مرکز پژوهش ملی و مرکز توسعه بهزیستی و بهداشت

۶- اصلاح حکم مراقبتی روزانه کودکان مصوب ژانویه سال ۱۹۹۵ درخصوص ترویج زبان و فرهنگ سامی، رومانیایی و کودکان مهاجر با کمک نمایندگی های فرهنگی و مراکز آموزش پیش دبستانی

۷- گسترش تعداد کودکان اقلیتهای قومی و مهاجر برخوردار از دوره های آموزش پیش دبستانی مراجعه کننده به مدارس جامع ACT

۸- یکپارچه سازی کودکان خردسال مهاجر و فنلاندی مستقر در جامعه فنلاندی درجهت بهره مندی همگانی کودکان از توانائیهایی نظیر مهارت در زبان فنلاندی و مهارت در زبان مادری و درک فرهنگ بومی

۹- افزایش نرخ کودکان مراکز آموزش پیش دبستانی بطور پیوسته تا۹۸درصد

 

آموزش پایه

 

ساختار آموزشی

 

کلیه شهروندان فنلاندی موظف به گذراندن دوره آموزش پایه ۱۰ساله می باشند که ازهفتمین سالروز تولد آنان آغاز می گردد. این الزام در سن۱۷ سالکی(اتمام برنامه آموزش پایه) به پایان می رسد.آموزش پایه به معنای حضور اجباری در مدرسه نیست،بلکه نوآموزان مختار به کسب دانش ومهارتهای معادل ازمنابع مختلف میباشند.

این درحالیست که تقریباً تمامی شهروندان فنلاندی در مدارس جامع (مراکز آموزشی ارائه کننده آموزش ۹ ساله پایه) حضور می یابند.از آموزش پایه در کشور فنلاند تحت عنوان Peruskoulu یاد می گردد که طی مدت زمان۹ سال به صورت اجباری به کلیه شهروندان فنلاندی ارائه می گردد.

آموزش پایه ترکیبی از مقاطع آموزشی ابتدایی و مقدماتی متوسطه( ۴ سال آموزش ابتدایی + ۵ سال آموزش مقدماتی متوسطه)می باشد.گفتنی است که تا پیش از دهه۱۹۷۰، آموزش پایه از ساختاری متشکل از۶ سال آموزش ابتدایی  و۲ تا ۳ سال آموزش اجتماعی متشکل می گردید.

آموزش پایه از سن۷سالگی آغاز شده و تا سن ۱۶سالگی به طول می انجامد. مسوولیت تقبل هزینه های آموزشی اعم ازهزینه کتب و ملزومات آموزشی،تغذیه،خدمات یزشکی و دندانپزشکی،برعهده شهرداریها می باشد.لازم به ذکراست که دوره آموزش پایه Peruskoulu خودازدوره مقدماتی آموزشی۶ساله تحت عنوانala – aste با برخورداری از۱معلم ودوره آموزش تکمیلی۳ساله باعنوان yla – aste با برخورداری ازمعلمین تخصصی برای هردرس متشکل می گردد.

درشهرهای بزرگتر،مدارس خصوصی فعالیت دارند که شهریه دریافت نموده و به کودکان مشاغل بین المللی یا جامعه دیپلمات تعلق دارد.

در Helsinki پایتخت کشور فنلاند، مدارس خصوصی انگلیسی، آلمانی، فرانسوی و روسی زبان با اساتید و برنامه های آموزشی اصلاح شده به علاقه مندان ارائه می گردد.احساس نظم و اختیار در تمام سیستم مدرسه آشکار است و تعیین تکلیف روزانه معمولاً از همان ابتدا شروع می شود .

دانش آموزان و والدین با جدیت مدرسه را پذیرفته اند.درتمامی مقاطع ، زبانهای خارجی از ترکیبات اصلی تحصیلی به شمار می آیند.اگر چه اکثر ساختارعمده کشور فنلاند ،از شهروندان فنلاندی متشکل می گردد،

اما در شهرها و مناطق سوئدی زبان کشور، هر کس می تواند بین مدارس عمومی سوئدی یا فنلاندی زبان ، یکی را انتخاب کند.برنامه آموزشی مدارس مذکور یکسان بوده و فقط زبان دستوری فرق می کند.علاوه بر دستورزبان مادری ( فنلاندی یا سوئدی )،نخستین زبان خارجی طی سال سوم (رده سنی۹ سال)تا پایان آموزش و زبان اجباری دوم طی سال هفتم به دانش آموزان ارائه می گردد.

زبان سوم آموزشی نیز اغلب طی سال هشتم ارائه می گردد.بالغ بر۹۰%دانش آموزان مدارس پایه فنلاندبه انتخاب زبان انگلیسی به عنوان اولین زبان خارجی و زبان آلمانی، به عنوان دومین زبان آموزشی مبادرت می نمایند.از جمله دیگر زبانهای خارجی برخوردار از اولویت انتخابی در میان دانش آموزان فنلاندی می توان به زبانهای فرانسه و روسی اشاره نمود.

ازسال۱۹۹۰، درشهرهای بزرگ کشور نظیرHelsinki Tampere واحدهای مدرسه ای فراگیر انگلیسی زبان تأسیس شد.این مدارس از برنامه های آموزشی فنلاندی پیروی نموده و حاصل آنInterational Baccalaureal است.این مدارس عمدتاً برای دانشجویان بورسیه و خارجی در نظر گرفته شده است.

این درحالیست که دانش آموزان فنلاندی که قصد مهاجرت و ادامه تحصیل در خارج از کشور دارند نیز ازمجوز حضور در این مراکز برخوردار می باشند.

در تمامی مدارس فراگیر، دانش آموزان به احراز گواهینامه پایان دوره (Lukukausitodishtus) با درجه بندی از نمره ۱۰( بالاترین نمره) تا نمره ۴(پایین ترین نمره) نائل می آیند.ازنمرات ۱۰- ۹ تحت عناوین قابل ستایش ( Kuiitettava ) ،۸- ۷خوب (hyva) ، نمره۶ رضایت بخش (tyydyttava) ،نمره ۵ قبول (Valttava) و نمره ۴مردود (heikko) یاد می گردد.

به محض پایان دوره yla – aste ،دانش آموزان به احرازگواهینامه پایان دوره تحت عنوان Paastotodistus نائل می آیند. سیستم نمره دهی دراین دوره نیزمشابه دوره Lukukausitodistus است. به محض پایان یافتن دوره Peruskoulu ، دانش آموزان مستعد(تقریباً ۵۰ درصد یک گروه سنی) به دوره تکمیلی متوسطه Lukio راه می یابند.

گفتنی است که مجوز ورود به مراکز آموزشی Lukio برمبنای سابقه افراد درPeruskoulu صادر می گردد.دراین اثنا همچنین،دانش آموزان مجازبه ادامه تحصیل درمدارس حرفه ای ammattioppilaitos ،مدارس فنی ومدارس بازرگانی و تجاری می باشند.

سال تحصیلی ازاواسط ماه آگوست آغاز شده و تا پایان ماه می به طول می انجامد.سال تحصیلی آموزش پایه بر۱۹۰روز(۹۰روز در پائیز و۱۰۰ روزدربهار) درقالب هفته های آموزشی ۵ روزه و روزهای آموزشی۴تا۷ساعته (حدود ۲۵ساعت درهفته طی دوره ala – aste ،و افزایش آن تا ۳۰ساعت در هفته طی دوره yla – aste) مشتمل می گردد.

ازجمله عمده ترین تعصیلات آموزشی مراکز آموزش پایه میتوان به تعطیلات دوهفته ای کریسمس،تعطیلات یک هفته ای عید پاکEaster و تعطیلات یک هفته ای ماه های فوریه ـ مارچ به عنوان تعطیلات زمستانی یا« تعطیلات اسکی» اشاره نمود.

 

آموزش پایه ویژه اقلیت های قومی،مهاجرین و پناهندگان

 

مطابق قانون آموزش پایه، آموزش پایه زبان فنلاندی یا سوئدی است.مناطق دو زبانه موظفند که برای هر دو گروه زبانی مدارس را فراهم کنند.

به زبان های سامی، رومانی یا زبان اشاره نیز آموزش ارائه می شود بخشی از آموش به دیگر زبان ها نیزارائه می شود.آموزش کودانی که درزادگاه سامی زندگی می کنند ومی توانند به زبان سامی تکلم کنند باید عمدتا به زبان سامی می باشد.

مطابق قانون  آموزش پایه، بسته به زبان آموزشی کودک، زبان های فنلاندی ، سوئدی یا سامی می تواند به عنوان زبان مادری تدریس شود.

کلاسهای زبان سامی درکاربرد زبان سامی به عنوان زبان آموزشی،دردودهه گذشته افزایش قابل توجهی داشته است شهرداری های مناطق سامی نشین تمام تلاش خود را به کارگرفته اند تا آموزش وکلاسهای سامی استقراریابد.

با اینهمه تعداد شرکت کنندگان اندک بوده است.قانون آموزش پایه شهرداری ها را موظف نمی داند که آموزش به زبان رومانیایی راسازمان دهند.

آموزش کودکان رومانیایی زبان درحال حاضربرمبنای مصوبه وزارت آموزش صورت میگیرد.کودکان رومانیایی به واسطه شرایط فرهنگی خودغالباً درچندسال گذشته نتوانسته اند تحصیلات خودرا به پایان برسانند.

بهبودحضور کودکان رومانیایی درمدارس کشورآشکارا مشهود بوده است، اما همچنان هم در میان کودکان رومانیایی افت تحصیلی مشاهده می شود.

کودکان مهاجر در سنین قانونی مدرسه از آموزش آمادگی نیزبرخوردارمی شوند به شرط آنکه از برخی پیش شرط ها برخوردار باشند.

مطابق قانون آموزش پایه،دامنه آموزش مهاجران پیش از ورود به آموزش پایه ، بستگی به آموزش ارائه شده در طول یک ترم تحصیلی دارد.

برپایه مصوبه وزارت آموزش درخصوص آماده سازی مهاجران،آموزش آمادگی ازابتدای سال ۱۹۹۷،به کلیه کودکان مهاجر درمدارس جامع عرضه می گردد.

اجرای سیاست آموزش پایه در راستای تسهیل جذب مهاجرین جامعه فنلاندی وارتقاء ظرفیت پذیرش آنان در کلاس های آموزش پایه به زبان فنلاندی یا سوئدی است.

 

نهادهای مرکزی

 

از جمله مهمترین نهادهای مرکزی آموزش پایه می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

۱- دولت که به تعیین اهداف گسترده آموزش ملی و تعداد ساعات آموزشی رشته های درسی مبادرت می نماید.

۲- هیئت ملی آموزش که به تعیین اهداف گسترده آموزش ملی،محتوای برنامه های آموزشی و تصویب قوانین ویزه ارزیابی تحصیلی دانش آموزان مبادرت می نماید.

۳- نهادهای آموزش منطقه ای که به تدوین برنامه های آموزشی خود مبتنی بر برنامه های تعیین شده توسط هیئت ملی آموزش مبادرت می نمایند.

 

برنامه های آموزشی

 

از جمله مهمترین دروس آموزشی مراکز آموزش پایه می توان به دروس زبان مادری و ادبیات فنلاندی یا سوئدی، دیگر زبانهای بومی نظیر زبانهای رومی و سامی، زبان خارجی،محیط زیست، تعلیمات اجتماعی،دین و علم اخلاق،تاریخ، دروس اجتماعی، ریاضیات، فیزیک، شیمی، زیست، جغرافیا،تربیت بدنی، موسیقی، هنرهای تجسمی، صنایع و اقتصاد خانواده اشاره نمود.

 

ارزیابی تحصیلی

 

ارزیابی دانش آموزان در قالب برنامه های آموزشی پایه ریزی شده و توسط معلمین مدارس صورت می گیرد.در ارزیابی تحصیلی دانش آموزان تاکید عمده ای برگسترش سلامت و خود باوری دانش آموزان درجهت شکل دهی به تصویر واقع گرا از دانش و مهارتهای خود معطوف می گردد.

ارزشیابی تحصیلی،درنتیجه همکاری تفکیک ناپذیرمیان خانه و مدرسه صورت می گیرد.دانش آموزان با عملکرد مناسب در ارزشیابی پذیرفته شده و به مقاطع بالاتر آموزشی راه می یابند.

گواهینامه های تحصیلی توسط روسای دانشگاه یا مدرسه با همکاری معلمین یا اساتید به فارغ التحصیلان اعطا می گردد.دانش آموزانی که از مهارت کافی در برنامه های آموزشی برخوردار نگردیده و از بلوغ ذهنی کافی در پایان سال تحصیلی برخوردار نباشند،ملزم به تکرارمجدد پایه آموزشی می باشند.

 

افت تحصیلی

 

طبق آمار بدست آمده طی سال۱۹۹۸،  نرخ افت تحصیلی در مقاطع آموزش پایه در کشور فنلاند تنها بر ۵/۰ از هر ۱۰۰ دانش آموز بالغ می گردد.

 

مدارس جامع

 

مدارس جامع که آموزش همگانی را در اختیار کلیه گروه های سنی قرار می دهد،برای کلیه شهروندان رایگان می باشد.قانون مصوب سال۱۹۸۳مربوط به مدارس جامع ناظر بر عملکرد این مدارس می باشد. درمدارس جامع برنامه های آموزشی به کودکان رده های سنی۷ تا ۱۶ سال در مدت زمان۹سال ارائه می گردد.

هیچگونه شرط ورودی جهت ورود به مدارس فوق وجود ندارد.ازکودکان رده سنی۷سال جهت حضور درمدارس جامع دعوت به عمل می آید.اگرحضور نوآموزان درمدارس جامع،بنا به دلایل بهداشتی یا هردلیل دیگری غیرممکن باشد،

شهرداری محل نوآموز موظف به ارائه آموزش معادل به شکلی دیگر می باشد.طبق آمار بدست آمده تقریباً۱۰۰درصد ازکلیه کودکان فنلاندی در مدارس جامع حضوریافته وگواهی فارغ التحصیلی دریافت مینمایند.

طبق آمار بدست آمده طی سال تحصیلی۲۰۰۲-۲۰۰۱ نرخ ترک تحصیل در مدارس جامع پایین است، به نحویکه هر ساله تنها ۷۸ نوآموز به ترک تحصیل ازاین مدارس مبادرت می نمایند.مدارس جامع ازدوره مقدماتی(سالهای۱تا۶)و دوره عالی(سالهای۷تا۹) متشکل میگردد.

مدارس جامع همچنین به ارائه دوره های فوق العاده۱۰ساله برای کودکان رده سنی۶ سال و فارغ التحصیلان آموزش پایه مبادرت می نماید

و این درحالیست که تنها آموزش۹ساله در قانون به رسمیت شناخته شده است. کلیه دانش آموزانی که دوره آموزش پایه درمدارس جامع را به پایان می رسانند، از صلاحیت ادامه تحصیل در مدارس متوسطه تکمیلی ونیز مدارس عالی فنی و حرفه ای برخوردار می باشند.

علاوه براین پس از اتمام آموزش پایه درمدارس جامع،دانش آموزان از مجوز ادامه تحصیل در موسسات آموزشی دلخواه خود برخوردارمی گردند.

کلیه شهرداری ها موظف به تقبل هزینه های آموزش حرفه ای مدارس جامع که در یارانه های دولتی منظور نشده است،می باشند.سال تحصیلی مدارس جامع از۱آگوست آغاز شده و از۲ترم تحصیلی متشکل میگردد.

سال تحصیلی مدارس جامع مشتمل بر۱۹۰روزکاری است.تعداد ساعات درسی هردانش آموز،بسته به نوع و تعداد رشته های اختیاری، بین۱۹تا ۳۲ساعت در۵روزهفته متغیر است.

تقریباً کلیه مدارس جامع، زیر نظر شهرداری ها فعالیت می کنند، به همین دلیل سازمان سرپرستی آنها متفاوت است.درمدارس جامع کودکان فنلاندی از حق آموزش به زبان مادری فنلاندی، سوئدی یا سامی برخوردار می باشند.

گفتنی است که در هر یک از مدارس معمولاً از یک زبان به عنوان زبان آموزشی استفاده می گردد.تمهیدات خاصی نیز درجهت حضورکودکان مهاجر و پناهنده مستقر در کشور فنلاند درمدارس جامع اتخاذ گردیده است.

 

در مدارس جامع، عملکرد ۴ نوع معلم به شرح ذیل مشهود می باشد:

 

۱ .  آموزگاران کلاسی که به تدریس کلیه دروس دوره مقدماتی مبادرت می نمایند.

۲ .  معلمین تک درس که تنها به تدریس یک یا دو درس در دوره های عالی و یا مقدماتی مبادرت
می نمایند.

۳ .  معلمین آموزش استثنایی که به تدریس کودکان مبتلا به اختلالات تکلمی، خواندن، نوشتن یا دیگر اختلالات در مدارس جامع معمولی،درکلاسهای ویزه مبادرت می نمایند.

 ۴ . مشاورین تحصیلی که به ارائه خدمات راهنمایی آموزشی و حرفه ای بهدانش آموزان مدارس جامع مبادرت می نمایند.لازم به ذکر است که معلمین تک درس ملزم به برخورداری از درجه دانشگاهی در رشته تخصصی مورد تدریس خود می باشند.

معلمین تک درس همچنین ملزم به گذراندن واحدهای تعلیم وتربیت و یک دوره تدریس آزمایشی میباشند.اغلب معلمین مدارس جامع(بالغ بر۹۴% )به عنوان کادرتمام وقت دولت تحت نظارت شهرداری مناطق مختلف استخدام می شوند.علاوه بر این، معلمین مدارس جامع، ملزم به حضور حداقل سه روز در سال در برنامه های آموزش ضمن خدمت می باشند.

 

اهداف آموزشی

 

از جمله مهمترین اهداف مدارس جامع میتوان به شکوفایی شخصیت نوآموزان، کمک به کسب دانش و مهارت های لازم جهت ادامه تحصیلات یا اشتغال و تضمین رشد ذهنی و شخصیتی دانش آموزان هماهنگ و متناسب با تفاوتهای فردی آنان اشاره نمود.

برنامه های آموزشی

 

برنامه های آموزشی مدارس جامع توسط مدارس و مقامات محلی آموزش،مبتنی بر راهبردهای ملی طراحی برنامه های آموزشی صادره از سوی شورای ملی آموزش طراحی و تدوین می گردد.

مدارس منطقه ای و شهرداریها، از قدرت تصمیم گیری بالایی در خصوص تدوین برنامه های آموزشی مدارس جامع برخوردار میباشند تا بدین وسیله ازبرآورده شدن نیازهای آموزشی مناطق مختلف کشور اطمینان یابند.

رشته های درسی مندرج در برنامه های آموزشی مدارس جامع به صراحت در قانون مصوب مدارس جامع قید شده است.تعیین مدت زمان برنامه های آموزشی و کلاسهای درسی در مدارس جاامع بر عهده هیأت دولت می باشد.

 

درمجموع، کلیه دانش آموزان دوره مقدماتی، آموزش یکسانی را طی می کنند، اما مدارس اجازه دارند اهمیت وگروه بندی رشته ها رابا اختصاص منابع آموزشی درچارچوب بودجه دولتی تغییر دهند.

برنامه های آموزشی دوره های عالی نیز بردروس عمومی و انتخابی و تجربه کار عملی و دوره های چند رشته ای مشتمل می گردد.شهرداری ها یا  مسوولین مدارس جامع،رأساً چگونگی توزیع ساعات درسی طی یک سال تحصیلی راتعیین می نمایند.

شهرداری ها یا مسوولین مدارس جامع همچنین از مجوز اختصاص ساعات درسی بیشتر به دروس اجباری برخوردارمیباشند.حداقل کل ساعت درسی درمدارس جامع بر۱۳۲ساعت درسی و حداکثر کل بر ۱۴۴ساعت درسی مشتمل می گردد.

 

نرخ ساعات درسی دوره آموزش تکمیلی مدارس جامع

عنوان دروس	حداقل ساعات برنامه های درسی (اجباری) در طول۳ سا ل تحصیلی
زبان فنلاندی / سوئدی ( زبان مادری )	۸
ادامه دوره مقدماتی زبان خارجی	۸
دوره عالی زبان خارجی	۶
ریاضیات	۹
زیست شناسی ، جغرافیا	۷
فیزیک ، شیمی	۶
علوم اخلاقی و مذهبی	۳
تاریخ ، تعلیمات اجتماعی	۶
موسیقی	۱
هنر	۲
اقتصاد خانواده	۳
کاردستی	۳
تربیت بدنی	۶
راهنمایی تحصیلی	۲
دروس اختیاری / حداقل کل	۷۰
دروس اختیاری / حداکثر کل	۲۰

 ارزیابی تحصیلی

 

هدف از ارزیابی تحصیلی دانش آموزان درمدارس جامع، تشویق دانش آموزان به تعیین اهداف شخصی،برنامه ریزی کاری واتخاذ تصمیمات مستقل می باشد.

به همین دلیل،ارزیابی تحصیلی،بخش جدایی ناپذیرفعالیت های روزانه مدارس جامع به شمار می آید.به هر دانش آموز در پایان سال تحصیلی یک کارنامه نهایی تحصیلی و در خلال سال تحصیلی حداقل یک کارنامه ترمی ارائه می گردد.

گفتنی است که کارنامه ۴سال اول تحصیلی مدارس جامع توصیفی است که درقالب نمرات عددی از۴(مردود)تا۱۰(عالی)برای دانش آموزان منظورمی گردد.

ارزیابی نهایی درمدارس جامع برپایه پیشرفت مداوم تحصیلی دانش آموزان،قابلیت آنان درفعالیتهای کلاسی،راندمان تکالیف درسی و نمرات آزمونهای نهایی استوارمی باشد.لازم به ذکر است که دراینگونه مدارس ارزیابی تحصیلی متناسب با اهداف برنامه های آموزشی صورت می گیرد.

با وجودیکه درصورت مواجهه با افت تحصیلی،دانش آموزان ملزم به تکرار پایه آموزشی در مدارس جامع می باشند،اما این اتفاق چندان شایع نیست،چراکه بنابر آمار بدست آمده طی سال ۱۹۹۲، تنها ۴% از کل دانش آموزان مدارس جامع ملزم به تجدید دوره و۱% اقدام به ترک تحصیل نمودند.

 

اصلاحات آموزشی

 

اعمال اصلاحات درساختار مدارس جامع از سال۱۹۷۱ آغاز گشته و طی مراحل مختلف ظرف مدت۱۰سال به ثمر نشست.چکیده اصلاحات ، ایجاد یک نظام مدرسه ای۹ ساله برای کلیه کودکان در سنین آموزش پایه بود.

پیش از اعمال چنین اصلاحی، نظامی بکار گرفته می شد که در آن دانش آموزان رده سنی۱۱ سال خود به دو گروه(گروه خواهان آموزش حرفه ای و اشتغال وگروه خواهان ادامه تحصیلات)تقسیم می گردید.

با وجودیکه ساختار مدارس جامع از دهه۷۰ به بعد کمابیش دست نخورده باقی مانده است، با این حال، اختیارات مدارس ومقامات محلی از طریق اصلاحات محدود واختصاص ساعات درسی به شکلی نظام مند افزایش یافته و در عین حال از دامنه نظارت مرکزی کاسته شده است.

علاوه بر این، طی راهبرد ملی طراحی برنامه های درسی که در سال ۱۹۸۵ به مورد اجرا در آمد، مسوولیت طراحی برنامه های درسی هر منطقه به مدارس ومقامات محلی همان منطقه واگذار گردید.

ازسال۱۹۹۱ بودجه دولتی خاصی به مدارس جامع مستقردرمناطق مختلف کشور اختصاص یافته وقدرت تصمیم گیری محلی افزایش پیدا کرده

است.ازدیگرسو،بنا بر قانون مصوبه سال۱۹۹۳درخصوص اعطای مسوولیت تعیین ساعات درسی مدارس جامع،بخت مدارس ومقامات محلی درجهت انطباق آموزش با نیازهای زمانی و مکانی محلی به طرزقابل توجهی افزایش یافته است.

علاوه بر این،مسوولیت جابجایی دروس طی سنوات مختلف تحصیلی به تمامی در اختیار مقامات محلی قرار گرفته است.با وجودیکه در مصوبه سال ۱۹۹۳، حداقل ساعات درسی هر درس لحاظ گردیده است، اما با نظر مقامات محلی این رقم  قابل افزایش می باشد.

 

آموزش ابتدایی

 

برنامه های آموزشی

 

مدت زمان ارائه دروس آموزشی در هفته :

مجموع ساعات درسی پایه های اول و دوم ۱۹ تا ۲۱ ساعت

مجموع ساعات درسی پایه های سوم و چهارم ۲۳ تا ۲۵ ساعت

مجموع ساعات درسی پایه های پنجم و ششم ۲۴ تا ۲۶ ساعت

 

قطع آموزش متوسطه (Lukio)

 

ساختار آموزشی

 

راحت ترین راه ورود به دانشگاه ازطریق گذراندن دوره آموزشی Lukio می باشد.دوره آموزشی Lukio ، دوره آمادگی آموزشی ویژه دانش آموزان رده های سنی۱۹- ۱۶سال است.

در پایان دوره مذکور آزمونی مبنی بر ارزیابی تواناییهای دانش آموزان برگزار می گردد که مردودی کامل بندرت در آن معمول است.اما ازآنجائیکه رقابت میان تعداد زیادی از متقاضیان جهت احرازکرسی های دانشگاهی با ظرفیت نسبتاً اندک، بسیارزیاد است،

از این روی، دانش آموزان برای کسب امتیازات بالا با فشار بسیاری درجهت کسب شانس ورود به دانشگاه مواجه می باشند.دانش آموزان دوره Lukio همچنین ملزم به گذراندن دوره مشکل آموزشی با تکالیف منظم و مقتضی علاوه بر کلاسهای اصلی خود می باشند.

 

سابقاً ،برنامه های آموزشی دوره Lukio به دو قسمت « زبان» و « ریاضیات » با برنامه های آموزشی بسیار متفاوت ، تقسیم می گردید.

اما در حال حاضر، برنامه های آموزشی برای کلیه دانش آموزان یکسان است چراکه کلیه دانش آموزان، دوره های زبان و ریاضیات یکسان گذرانده و امکان انتخاب ریاضیات درسطح مقدماتی و پیشرفته برای کلیه دانش آموزان وجود دارد.

دانش آموزانی که به انتخاب ریاضیات مقدماتی مبادرت می نمایند،ملزم به گذراندن زبان خارجی سوم می باشند.این در حالیست که دانش آموزانی که ریاضیات پیشرفته را انتخاب می کنند،موظف به گذراندن سومین و یا حتی چهارمین زبان خارجی می باشند.

 

رشته های دوره آموزشی Lukio معمولاً به صورت واحدهای دوره ای با طول مدت متفاوت (میانگین۳۴- ۳۲ساعت درهفته) به دانش آموزان ارائه می گردد.

ازجمله مهمترین دروس آموزشی دوره Lukio می توان به دستور زبان مادری ،آموزش سه رشته زبان خارجی درPeruskoulu به اضافه زبان خارجی چهارم درLukio؛ریاضیات مقدماتی و پیشرفته، شیمی،زیست شناسی،جغرافیا،روانشناسی، تاریخ،علوم اجتماعی، تغذیه و بهداشت، تربیت بدنی، موسیقی، هنر و علوم فنی اشاره نمود.

دروس ریاضیات نیز بر دروس جبر،هندسه،مثلثات،حسابان، معادلات دیفرانسیل و آمار مشتمل می گردد.تفاوت بین ریاضیات پیشرفته و مقدماتی اساساً در ترکیب و عمق مسائل آن است.

 اگر چه، دانش آموزان دوره ریاضیات پیشرفته، ملزم به گذراندن  کلاسهای ریاضیات طولانی مدت ودوره های پیشرفته تری ازدروس فیزیک و شیمی می باشند.

رشته ادبیات و فرهنگ اجتماعی در رشته های « زبان » جای می گیرند . دوره های انگلیسی که ترجیحاً انگلیسی بریتانیائی است، هر چند می تواند قسمتی از انگلیسی آمریکائی و انگلیسی متفاوت دیگر جهان را هم شامل شود، شامل ادبیات . هنر ،‌تاریخ و فرهنگ سیاسی ـ اجتماعی آمریکا و بریتانیا است.

نمره هر درس با امتیاز بندی از۴ تا۱۰درگواهینامه پایان تحصیلی دوره Lukio با ذکر نام دانش آموز،شماره ایمنی اجتماعی، تاریخ ورود به دوره و تاریخ فارغ التحصیلی ازآن و میانگین امتیاز کل دروس آموزشی طی دوره۳ ساله لحاظ می گردد.

بخش اول شماره ایمنی اجتماعی که به شکل«۲۳۰۹۷۱ – ۱۷۱ »درگواهینامه تحصیلی فارغ التحصیلان درج می گردد،تاریخ تولد فارغ التحصیلان ودرقسمت دوم شماره شناسنامه فرد فارغ التحصیل لحاظ می گردد.گفتنی است که شماره آخرهمواره برای فارغ التحصیلان مرد فرد،و برای زنان زوج است.

علاوه براین،گواهینامه جداگانه ای باعنوان Yioppilastutkintotodistusبه دانش آموزان متقاضی حضور درآزمون ملی ورودی دانشگاه ها اعطا می گردد.

از جمله نمرات تحصیلی که در جریان آزمونهای فوق، به فارغ التحصیلان اعطا می گردد می توان به نمرات Laudatur (عالی)، نمرهMagnaCumLaudeAppro (خیلی خوب)، نمرهCumlaude Approbatur(خوب)،نمره Lubenter(درشرف قبول)،نمرهApprobatur(قبول) ونمره Lmprobatur(مردود) اشاره نمود.هیئت منصفه ملی متشکل ازمعلمین برگزیده که توسط هیئت مدیره آزمون ورودی دانشگاه ها انتخاب شده اند به تعیید پاسخهای صحیح سوالات وثبت ارزش هرتست مبادرت می نمایند.

سختی و دامنه وسعت برنامه ریزی دوره۳ساله Lukio مشابه مقطع کارشناسی دانشگاه های آمریکایی است.پیش از دهه۱۹۹۰،مقررات چندی درخصوص مدارس تکمیلی متوسطه به مورد اجرا در می آمد که در سال۱۹۹۱، مورد تجدید نظرکامل قرار گرفت.

از جمله چنین مقرراتی می توان به سرپرستی انحصاری مدارس تکمیلی متوسطه توسط نهادهای دولتی تا پیش از دهه۹۰ و تفویض این مسوولیت به شهرداریها، نمایندگان شهرداری و یا افراد و گروه های خصوصی مورد تأیید هیأت دولت اشاره نمود.

علاوه بر این تا پیش از دهه۱۹۹۰،مدارس تکمیلی متوسطه با محدودیت هایی در پذیرش دانش آموز مواجه بودند،اما این اصل طی سال۱۹۹۳منسوخ گردیده و درحال حاضر،مبنای پذیرشی دانش آموزان، بر نرخ دانش آموزان متقاضی استوار می باشد.

تعداد کل۴۸۱ مدرسه تکمیلی متوسطه در کشور فنلاند فعالیت دارد که ۱۸ مدرسه در زمره مدارس شبانه می باشد.

هدف اصلی مدارس تکمیلی متوسطه شبانه، فراهم سازی فرصت برای آندسته از افرادی است که ضمن فعالیت در بازارکار،تصمیم به تحصیل درمقطع متوسطه دارند.هرمدرسه تکمیلی متوسطه به طورمتوسط از ۲۲۴دانش آموز(۳۰دانش آموز درکلاس) برخوردارمی باشد.

تا پیش از دهه۱۹۹۰،کلاسهای درسی برمبنای رده سنی دانش آموزان دسته بندی گردیده و محصلین برمبنای دروس انتخابی خود تفکیک می گردیدند.این درحالیست که از سال۱۹۸۲، آموزش مقطع تکمیلی متوسطه به دوره های ۳۸ جلسه ای ۴۵ دقیقه ای تغییر وضعیت داد.

شیوه مرسوم تقسیم سال تحصیلی به ۵ یا ۶ بخش است. گفتنی است که هر بخش از برنامه تحصیلی متفاوتی برخوردار بوده وتنها به چند درس اختصاص دارد. در شیوه حاضر،چگونگی دسته بندی دروس آموزشی نیزکاملاً برعهده مدارس است.

علاوه براین،از سال۱۹۸۷،طرح آزمایشی مبنی بر خروج دوره های آموزش تکمیلی متوسطه از حالت قالبی و تفویض مسوولیت تعیین ترتیب و زمان ارائه دوره ها به مدارس و دانش آموزان به مورد اجرا درآمده است.

سال تحصیلی مقطع تکمیلی متوسطه از آگوست آغاز شده و تا هفته۲۲سال تقویمی به طول می انجامد.درمدارس متوسطه برخوردارازقالبهای آموزشی۳تایی،۲سال نخست آموزش بر۱۹۰روز تحصیلی درهر سال و سال سوم بر حداقل۱۲۰روز تحصیلی مشتمل می گردد.

 در انتهای ترم تحصیلی بهاره، آزمون های پایانی و آزمون نهایی کتبی و شفاهی برگزار می گردد.مدارس تکمیلی متوسطه مبادرت به فعالیت۵روزدرهفته می نمایند.ساعات شروع فعالیت مدارس تکمیلی متوسطه منظم نبوده و از مدرسه ای به مدرسه دیگر متفاوت می باشد.

آموزش متوسطه ویژه اقلیتهای قومی، مهاجرین و پناهندگان

 

طرح آموزش مهاجرین وپناهندگان که درسال۱۹۹۷ توسط دولت تصویب شد، اهداف آموزش بزرگسال را به قرار ذیل اعلام می دارد:

تمامی مهاجران بزرگسال می توانند در دوره های توجیهی شناخت جامعه وزندگی شغلی فنلاند حضور یافته و درصورت لزوم و وجود امکانات آموزشی دردوره های آموزش فنی وحرفه ای پایه وتکمیلی حضوریابند.گفتنی است که آموزش مهاجرین به عنوان بخشی ازآموزش بازارکار بزرگسالان ، سازماندهی وتأمین اعتبار می گردد.

به طورکلی ترمیتوان گفت که درنظام تحصیلی فنلاند، آموزش اقلیت سوئدی زبان درکلیه مقاطع تحصیلی ازجمله آموزش عالی، لحاظ گردیده است.برای هردو گروه زبانی، مجموعه موسسات جداگانه ای وجود داشته و آموزش درموسسات دو زبانه ارائه می گردد.

ازابتدای سال ۱۹۹۵امکان آموزش کودکان سامی زبان، رومانیای زبان وخارجی در مقطع متوسطه به زبان مادری برای آنان فراهم آمده است.مهمترین مسأله در ارتباط با آموزش زبان سامی درمدارس مقدماتی و تکمیلی متوسطه، کمبود مطالب ومعلمین ورزیده و کارآمد است.

دولت فنلاند نیزفعالانه به عرضه مطالب آموزشی به زبان سامی مبادرت نموده ودر بودجه خود سهمی را به این منظور اختصاص داده است.به رغم پیشرفت سال های اخیر، سطح آموزش رومانیایی همچنان پایین تر ازروند غالب دیگردانش آموزان اقلیتهای قومی بوده وحضور کمرنگ آنان درتحصیلات تکمیلی همچنان مشکل سازاست.

علاوه براین اعمال سیاست صرفه جویی آموزشی توسط شهرداریها، آموزش دانش آموزان رومانیایی راتحت تأثیر قرارداده است.دانشگاههای فنلاند،ازسهمیه های خاصی برای دانشجویان سوئدی یا سامی زبان برخوردارند

تا ازاین طریق ورود دانشجویان گروه های اقلیت به دانشگاه ها تصمین گردد.طرح های آموزشی نیز دردست تدوین است تا امکانات آموزش فنی و حرفه ای برای مهاجرین فراهم آید.مطابق مصوبه،مراکز آموزش فنی وحرفه ای پایه که به آماده سازی مهاجرین جهت ورود به آموزش پایه فنی وحرفه ای مبادرت می نمایند،

درصدد ارائه مهارت های زبانی ودیگر مهارت های لازم به کودکان غیرفنلاندی جهت آغازتحصیلات در موسسات فنی وحرفه ای می باشند.

گفتنی است که آموزشهای مقدماتی فوق بر آموزش زبان فنلاندی، آشنایی با جامعه فناندی و برخورداری کودکان ازفرصتهای آموزشی وشغلی مشتمل می گردد.

 

سیاست های آموزشی

 

آموزشهای تکمیلی پس از آموزش پایه، عمدتاً توسط مدارس تکمیلی متوسطه، مدارس فنی و حرفه ای و مدارس عالی حرفه ای ارائه می گردد.داوطلبین حضور در این مراکز آموزشی، ملزم به برخورداری ازگواهی فارغ التحصیلی از مدارس جامع می باشند.مهمترین سیاستهای آموزشی نظام متوسطه فنلاند، ارائه آموزش تکمیلی متوسطه پس از آموزش پایه  به کلیه شهروندان فنلاندی است. در این راستا، بالغ بر نیمی از
فارغ التحصیلان مدارس جامع(۵۴% ) به تحصیلات خود مدارس تکمیلی متوسطه، کمتر از۵۰ درصد(۴۰% ) به ادامه تحصیل در موسسات عالی فنی و حرفه ای و تنها ۶% در پایه دهم اختیاری و یا فعالیت در بازار کار گرایش می یابند.آموزش مقطع متوسطه کشور فنلاند به سوی نظام شدیداً مرکز زدا پیش می رود.از این روی،مسئولیت تدریس دروس آموزشی، طراحی و تدوین محتوای دروس آموزشی و انتخاب مواد آموزشی به مقامات محلی واگذار شده است.اتخاذ چنین سیاستی به نوبه خود به مدارس تکمیلی متوسطه و موسسات عالی فنی وحرفه ای امکان می دهد تا با یکدیگر همکاری نموده، منابع آموزشی مورد نیاز مناطق مختلف را افزایش داده و نیازهای فردی دانش آموزان را بر آورده نمایند.

 

برنامه های آموزشی

 

برنامه های آموزشی مدارس تکمیلی متوسطه در قانون ویزه مدارس عالی لحاظ گردیده است.

 هیأت دولت به تعیین برنامه های آموزشی مدارس تکمیلی متوسطه مبادرت نموده و شو.رای ملی آموزش نیز به تعیین راهبرد طراحی برنامه های آموزشی مدارس مبادرت می نماید.

درچارچوب راهبردهای ملی، مدارس تکمیلی متوسطه،به تنظیم برنامه های درسی خاص خود مبادرت می نمایند.برنامه های آموزشی مدارس تکمیلی متوسطه ازواحد های درسی اجباری، واحدهای تخصصی و واحدهای کاربردی متشکل می گردد.دانش آموزان مقطع تکمیلی متوسطه ملزم به گذراندن واحد های اجباری آموزشی بوده و مدارس نیز موظف به ارائه واحدهای تخصصی به دانش آموزان جهت انتخاب دروس مورد نظر آنان میباشند.واحد های تکمیلی نیز، واحدهای جدید درسی می باشند.

 

زبانهای خارجی

 

گروه درسی زبان خارجی	واحدهای اجباری	واحدهای تخصصی(حداقل ساعت پیشنهادی)
زبانهای فنلاندی یا سوئدی	۶	۲
ادامه دوره مقدماتی زبان از مدرسه جامع	۶	۲
ادامه دوره عالی زبان از مدرسه جامع	۵	۲
سایر زبانها	–	۱۶

 

ریاضیات

 

گروه درسی ریاضیات	واحدهای اجباری	واحدهای تخصصی(حداقل ساعت پیشنهادی)
ریاضیات دوره پایه	۶	۲
ریاضیات دوره پشرفته	۱۰	۳

 

علوم طبیعی

 

گروه درسی علوم طبیعی	واحدهای اجباری	واحدهای تخصصی(حداقل ساعت پیشنهادی)
زیست شناسی	۲	۲
جغرافیا	۲	۲
فیزیک	۱	۷
شیمی	۱	۳

 

سایر دروس آموزشی

 

گروه درسی	واحدهای اجباری	واحدهای تخصصی(حداقل ساعت پیشنهادی)
اخلاق / مذهب	۳	۲
فلسفه	۱	۲
روان شناسی	–	۵
تاریخ و تعلیمات اجتماعی	۵	۳
فنون	۳	–
موسیقی(۲-۱)	–	۳
هنر(۲-۱)	–	۳
تربیت بدنی وآموزش بهداشت	۳	۳
مشاوره تحصیلی	۱	–

حداقل دوره های تخصصی مورد نیاز از میان دوره های پیشنهادی ۱۰ دوره

حداقل دوره های کاربردی مورد نیاز ۷۵ دوره

ارزیابی تحصیلی

 

هدف از ارزیابی دانش آموزان طی مقطع تکمیلی متوسطه، ارائه باز خوردی از پیشرفت تحصیلی و موفقیت دانش آموزان در حین تحصیل در مدارس متوسطه است.

در این مقطع تحصیلی، ارزیابی بر پایه اهداف مندرج در برنامه های درسی صورت می گیرد. همانگونه که قبلا نیز بدان اشاره گردید، تحصیلات مقطع متوسطه به دوره های۳۸ ساعته تقسیم می گردد.در پایان هر دوره عملکرد دانش آموزان توسط معلمین مورد ارزیابی واقع می گردد.

گفتنی است که این ارزیابی بر آزمون های کتبی و ارزیابی مداوم کلاسی از عملکرد دانش آموزان مشتمل می گردد.در ارزیابی دانش آموزان مقطع تکمیلی متوسطه از نمرات عددی (۴ تا۱۰) تحت عنوان قبول یا مردود استفاده می گردد.

در ارزیابی نهایی دانش آموزان، ارزیابی هر درس برمبنای ارزیابی دوره ای به صورت درج نمرات عددی درگواهی ها وکارنامه ها صورت می گیرد.

دانش آموزان زمانی فارغ التحصیل مقطع تکمیلی متوسطه محسوب می گردند که مطابق حداقل واحد های فوق الذکر، تعداد دوره های لازم در هر درس را با موفقیت پشت سر گذارند.

در این صورت گواهی فراغت ازتحصیل به آنان اعطا میگردد.درپایان سال سوم متوسطه،دانش آموزان،درآزمون نهایی متشکل از۴درس اجباری و دروس اختیاری شرکت می کنند.

ازجمله دروس اجباری مقطع تکمیلی متوسطه میتوان به زبان مادری فنلاندی، سوئدی یا سامی بسته به زبان تدریس، دومین زبان (سوئدی)، ریاضیات یاعلوم و علوم انسانی اشاره نمود.بالغ بریک سوم از دانش آموران فارغ التحصیل مدارس تکمیلی متوسطه به دانشگاه راه می یابند

و این درحالی است که دو سوم آنان به ادامه تحصیل در موسسات عالی فنی و حرفه ای مبادرت می نمایند.

 

 سیستم نمره دهی

 

بالاترین نمره : ۱۰ ( ابتدایی و متوسطه ) ۵ ( آموزش فنی و حرفه ای )

مرز قبولی ومردودی : ۵ (ابتدایی و متوسطه) ۱ ( آموزش فنی و حرفه ای )

پایین ترین نمره : ۴ (ابتدایی و متوسطه) ۱ ( آموزش فنی و حرفه ای )

 

آموزش عالی

 

ساختار آموزشی

 

آموزش عالی درفنلاند شامل پلی تکنیک ها ودانشگاههاست.موسسات پلی تکنیک متوجه زندگی شغلی بوده ومستلزم مهارتهای حرفه ای پیشرفته هستند.

اما مشخصه دانشگاه ها ، پژوهش علمی و آموزش عالی مبتنی بر آن می باشد.نظام پلی تکنیک در دهه ۱۹۹۰به منظور ایجاد یک بخش غیر دانشگاهی در آموزش عالی ابداع شد.

این نظام بر پایه شبکه سراسری از۲۹ موسسه پلی تکنیک منطقه ای قرار دارد.پلی تکنیک ها وظایف تخصصی در بخش های منابع طبیعی، فن آوری وارتباطات ، تجارت ومدیریت، گردشگری، هتل داری ومدیریت نهادی، مراقبت های بهداشتی و خدمات اجتماعی ، فرهنگ وعلوم انسانی را آموزش می دهند

که پس از ۵/۳ تا ۴ سال به اخذ مدرک منتهی می شود.وزارت آموزش مدارک را تأیید می کند اما خود پلی تکنیک ها درباره برنامه آموزشی تصمیم می گیرند.

 

سال تحصیلی دانشگاهی

 

کلاسهای مراکز آموزش عالی از ماه سپتامر آغاز شده و تا ماه می به طول می انجامد.تعطیلات طولانی دانشگاهی نیز از اول ژوئن تا ۳۱ آگوست به طول می انجامد.

از جمله زبان های آموزشی مراکز آموزش عالی فنلاند میتوان به زبانهای فنلاندی، سوئدی، فرانسوی، انگلیسی، آلمانی و روسی اشاره نمود.

 

پذیرش تحصیلی

 

آن دسته ازدانشجویانی که درآزمون نهایی فنلاند پذیرفته شده باشد، شایسته ورود به مراکز آموزش عالی میباشند.

ازسال۱۹۹۱،فارغ التحصیلان مدارس عالی وآموزش عالی فنی وحرفه ای نیز از مجوز حضور در مراکز آموزش عالی برخوردار گردیده اند.

دانشگاهها خود شرایط ورودی خویش را تعیین می کنند. معیارهای گزینش ومهلت ثبت نام بسته به نوع موسسه، رشته تحصیلی وحتی شاخه های تحصیلی متفاوت می باشد.

به طورکلی می توان گفت که پذیرش دانشجو درکشورفنلاند مبتنی برموفقیت درآزمون ورودی،برخورداری ازگواهینامه دیپلم متوسطه است.

حضور درآزمونهای ورودی برای متقاضیان کلیه رشته ها اجباری است.تعداددانشجویان پذیرفته شده هر دانشگاه توسط خود موسسات وبر مبنای چارچوب مصوب دولت تعیین میگردد.

طبق آمار بدست آمده طی سال۲۰۰۰،نرخ سالانه دانشجویان جدیدالورود کشور فنلاند بر۱۶تا ۱۷هزار دانشجو بالغ می گردد.

ورود به دانشگاههای فنلاند به میزان بالایی قابل رقابت است. فرد مستقیماً خواهان ورود به یک رشته تخصصی در یکی از دانشکده هاست که تقیباً مشابه دوران دانشجویی در کشور آمریکاست که در ابتدای سال سوم تحصیلی خواهان ورود به مبحث اصلی رشته تحصیلی است.

پذیرش دانشجویان ازطریق آزمون ورودی و درصد نمرات گواهینامه لوکیو و آزمون ملی دانشجویی تعیین میگردد.

علیرغم این که فنلاند به ازای هرشهر،ازتعداد دانشجویان بیشتری نسبت به سایرکشورهای نوردیک(اسکاندیناوی، فنلاند و ایسلند)برخورداراست،تنها یک سوم از افراد برخوردار از گواهینامه Cohortبه دانشگاه راه می یابند.

درمراکز آموزش عالی فنلاند، هیچ گونه شهریه ای از دانشجویان دریافت نگردیده ودانشجویان تنها ملزم به پرداخت حق بیمه سلامتی و اتحادیه دانشجویی میباشند.

با وجودعدم پرداخت شهریه تحصیلی،دانشجویان ازسوبسید دولتی مشتمل بروام تحصیلی و کمک هزینه های خرید ابزارآموزشی برخوردار می گردند.

 

پذیرش دانشجویان خارجی

 

عبارت دانشجوی خارجی معمولاً بدون توجه به ملیت و زبان مادری دانشجویان به آندسته از دانشجویانی اطلاق می گردد که آموزش متوسطه خود را درکشوری جز فنلاند گذرانده باشند.

دانشجویان خارجی جهت حضوردرمراکزآموزش عالی فنلاند ملزم به گذراندن آموزش متوسطه می باشند.درکشور فنلاند،دانشگاهها به گزینش دانشجویان خود به صورت مستقل مبادرت می نمایند.

دربرخی ازدانشگاه ها نیز آزمون های ورودی برگزار می گردد.دانشجویانی که تبعیت کشورهای اسکاندیناوی یا اتحادیه اروپا را ندارند،درصورتی که تحصیل آنها بیش از سه ماه به طول بینجامد، ملزم به اخذ ویزا و مجوز اقامت معتبر پیش از ورود به کشور فنلاند می باشند.

علاوه بر این، دانشجویان خارجی ملزم به آشنایی کامل با زبان فنلاندی یا سوئدی و ارائه مدرکی دال بر آشنایی کامل با زبان انگلیسی می باشند.

 

ساختار کادر دانشگاهی

 

ساختار کارکنان در دانشکده های دانشگاههای فنلاند به طور قابل ملاحظه ای با دانشگاههای آمریکا تفاوت دارد.

دررأس هر کدام از دانشکده های دائمی یک یا چند استاد وجود دارند که به میزان قابل توجهی دردانشکده و دانشگاه اعمال نفوذ می نمایند.

دررده های پایین تر تعداد زیادی استاد یار فعالیت دارند که با توجه به رشته تخصصی خود اثر گذار می باشند.اساتید دانشگاهی رسماً توسط رئیس جمهور فنلاند، پس از یک مرحله معرفی درسطح دانشگاه و استادیاران پس ازمرحله معرفی توسط روسای دانشگاه منصوب می شوند

که درصورت عدم برخورداری موقت ازرئیس دانشگاه، انتصاب توسط وزیرآموزش و پرورش صورت می گیرد. گفتنی است که انتصابات صورت گرفته مادام العمرمی باشد.

بسیاری ازدانشکده ها از docent برخوردارمی باشند.گروههای docent،به فراهم سازی شرایطی برای مراکزدانشگاهی مبادرت می نمایند تا هرچند وقت یکبار برخی رشته های تخصصی را ارائه داده و یا با انتصاب محققین برجسته به عنوان یکی از اعضای docent به اعتبار کادر آموزشی بیفزاید.

دانشکده ها همچنین دارای معاون ارشد و یا معاون وقت هستند که درقالب دوره های ۳تا ۵ ساله استخدام می شوند. بخش اعظم تدریس پایه دردانشکده ها توسط دانشیاران صورت می گیرد.

همچنین مربیانی نیز فعالیت دارندکه بدون برخورداری ازدوره تصدی،حقوق ساعتی یاماهانه دریافت می دارند.درسمت استادی و استادیاری برخورداری ازمدرک علمی دکتری، شرط اساسی است.معاونین دانشگاهی نیزنیازمند برخورداری ازحداقل مدرک کارشناسی ارشد می باشند.

اگرچه فشارجهت ارتقاء وبرخورداری ازحداقل گواهینامه رسمی مجوزکار رو به افزایش است.معافیت از این شروط امکان پذیر است ولی دانشگاههای فنلاندی به رعایت تشریفات اداری بعلت مدرک گرایی شدید، مشهور می باشند.

 

خدمات دانشجویی

 

 نهادهای مرکزی

 

از جمله نهادهای مرکزی ارائه کننده خدمات دانشجویی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

۱- ادارات کاریابی وزارت کار که به ارائه خدمات مشاوره ای شغلی و دانشگاهی ، خدمات استخدامی و خدمات بهداشتی به دانشجویان فنلاندی مبادرت می نمایند.

۲- تعاونی مسکن دانشجویان فنلاندی ارائه کننده خدمات رفاهی و اجتماعی

۳-  اتحادیه ها و انجمن های ملی دانشجویی

۴- اتحادیه ملی دانشجویان فنلاند

۵- اتحادیه دانشجویان پلی تکنیک فنلاند

۶- انجمن تأمین اجتماعی دانشجویان خارجی که طرح های ملی بیمه درمانی دانشجویان خارجی ساکن فنلاند (اقامت بیش از ۱۲ ماه متوالی) را تحت پوشش قرار می دهند.

 

واحد های دانشگاهی

 

واحد های دانشگاهی در دانشگاههای فنلاندی مبتنی برطرح هفته های تحصیلی است. یک هفته تحصیلی به اندازه ۴۰ ساعت کار یک دانشجو به حساب می آید که تقریباً مشابه یک هفته کاری ۴۰ ساعته است.

هفته های تحصیلی خود بر دوره های سخنرانی، آزمون کتبی و انجام تحقیقات مشتمل می گردد.لازم به ذکراست که تخصیص هفته تحصیلی به یک درس علاوه برزمان حضور دانشجویان در کلاس بر زمان منطقی اختصاص یافته به کتب درسی دانشگاهی مشتمل می گردد.

به عنوان مثال،دانشجوی برخوردار از۲۵ ساعت سخنرانی، از۱۲ساعت زمان جهت نگارش یک مقاله تخصصی برخوردار می باشد.یک هفته تحصیلی بندرت بر۴۰ساعت ارتباط بدون فعالیت خارجی مشتمل می گردد.

دانشگاهها

 

درکشورفنلاند تعداد۲۲موسسه آموزش عالی با جمعیت دانشجویی بالغ بر۱۲۶۰۰۰ وجود دارد.

۱۰موسسه،دانشگاههای سنتی چند رشته ای بوده و۱۲موسسه نیز،درزمره موسسات تخصصی می باشند.دسته اخیرنیزخودبر۳مدرسه اقتصاد ومدیریت بازرگانی،۳دانشگاه فن آوری ومعماری ،۱مدرسه عالی دامپزشکی،۱دانشگاه حرفه وفن (هنرهای صنعتی)،۱فرهنگسرای هنرهای زیبا، ۱فرهنگسرای موسیقی، ۱فرهنگسرای تئاتر ومدرسه عالی دفاع ملی مشتمل می گردد.

کلیه۲۲موسسه آموزش عالی فوق ازمحل بودجه های دولتی تأمین اعتبارگردیده ودر ارتباط با امور داخلی از استقلال کامل برخوردارمی باشند.

وزارت آموزش عهده دارمسئولیت توسعه کلی نظام آموزش عالی می باشد.هرموسسه مشمول مصوبات مجلس می باشدبه نحویکه اهداف ومحدوده درجات دانشگاهی و پایه وساختار مدارج پشرفته براساس این مصوبات تعریف می گردد.

رابطه تنگاتنگ میان تحقیق وتدریس از جمله صفات بارز نظام دانشگاهی فنلاند می باشد. تمامی موسسات آموزش عالی کشورفنلاند به ارائه تحصیلات پایه وپیشرفته تا سطح دکتری مبادرت می نمایند.

 

مقاطع تحصیلی

 

مقطع کارشناسی

 

پایین ترین درجه دانشگاهی مستلزم گذراندن حداقل۱۲۰واحد درسی بوده و دست کم۳ سال به طول می انجامد.این درجه شامل واحدهای پایه و مبانی در رشته های اصلی و ارائه پایان نامه می باشد.

 

مقطع کارشناسی ارشد

 

این درجه دانشگاهی مستلزم گذراندن حداقل۱۶۰واحد درسی یا درجه دانشگاهی مقدماتی ومتعاقب آن۶۰-۴۰واحد درسی است که دست کم۵سال تمام وقت یا۲سال بعد ازاخذ درجه مقدماتی عالی به طول می انجامد.

دراین مقطع دانشجویان واحد مطالعاتی پیشرفته را گذرانده و مهیای ارائه پایان نامه می شوند.

 

مقطع دکتری

 

طی این مقطع، دانشجویان پس ازگذراندن دوره هایMaister / Magister  می توانند به دوره های دکتری وارد شوند. در اغلب رشته ها، پیش از دکتری یک درجه پیش دکتری را می توان اخذ نمود

که معمولاً در حدود دو سال تحصیل تمام وقت پس از درجه عالی دانشگاهی به طول می انجامد.تحصیلات در مقطع دکتری۴ سال تمام وقت به طول انجامیده و شامل مطالعات نظری و ارائه رساله دکتری است که باید در انظار عموم از آن دفاع کند.

در رشته های پزشکی و دندانپزشکی سه درجه تخصصی تکمیلی وجود دارد. دوره های این مدارج ۳ تا ۸ سال یه طول می انجامد که متعاقب یک درجه عالی دانشگاهی همراه با کار عملی بیشتر به دانشجویان ارائه می گردد.

 

ارزیابی تحصیلی

 

 دانشجویان دانشگاه های فنلاند درمعرض ارزیابی مداوم قرار دارند. ارزیابی دانشجویان در دانشگاهها ودانشکده های مختلف متفاوت می باشد.

در اغلب موارد، پیشرفت دانشجویان بر مبنای آزمون کتبی پایان دوره یا سلسله مباحث پایان واحدهای تحصیلی تکمیلی سنجیده میشود.

آزمونهای دانشگاهی عمدتا بر مبنای جلسات درسی و کتب معرفی شده برگزار می گردند. به علاوه برگزاری آزمونهای شفاهی نیزالزامی بوده و نمرات آن در رایانه مرکزی دانشگاه ثبت می گردد.

به عنوان بخشی از تحصیلات پیشرفته، دانشجویان ملزم به ارائه پایان نامه می باشند.در دانشگاههای هنر،پایان نامه به صورت ارائه یک اثرهنری نظیرکنسرت،اجرای نمایش،خلق یک اثر نقاشی و….. می باشد.

عملکرد دانشجویان طی دوره های درسی معمولاً به صورت تکی و توسط اساتید دوره ارزیابی می گردد.این درحالیست که مسئولیت ارزیابی نهایی برعهده مدیر گروه هر رشته تحصیلی است.

نهایتا آزمون های پایانی وپایان نامه های دانشجویی توسط ممتحنین بی طرف دانشکده ارزیابی می گردد.

 

 سیستم نمره دهی

 

بالاترین نمره : ۵- ۳

مرز قبولی و مردودی : ۱

پایین ترین نمره :۱

 

گفتنی است که درارزیابی پایان نامه ها نیز به طور معمول از مقیاس پایین ترین و بالاترین نمره(۵-۱) استفاده می گردد.

 

ارزشیابی مدارک خارجی

 

 نهادهای مرکزی

 

۱- مرکز اطلاع رسانی ملی ارزشیابی دانشگاهی ENK/NARK

۲-  شورای ملی آموزش

۳- دانشگاهها و مراکز آموزش عالی

۴- شورای ملی امور پزشکی- حقوقی

۵- وزارت کشاورزی و جنگلداری

گواهینامه های آموزشی

 

مدرک پایه دانشگاههای فنلاند، مدرک کارشناسی ارشد می باشد.هیچ مدرک رسمی پایین تری وجود ندارد، اگرچه گواهینامه مشابه مدرک کارشناسی را می توان پس ازگذراندن۱۰۰ تا ۱۲۰ واحددرسی(طی مدت زمان۲تا ۴ سال) اخذ نمود.

اسامی متفاوتی برای درجه کارشناسی ارشدبا عناوین VK , VTK KTK, KK , HK , FKکاربرد دارد.به عنوان مثال FKمخفف کارشناسی ارشد هنروYK مخفف کارشناسی ارشدعلوم اجتماعی است.گذراندن مدت زمان۱۶۰-۲۵۰هفته تحصیلی جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد الزامی است.

از جمله شرایط لازم جهت احراز مدرک کارشناسی ارشد، میتوان به گذراندن دوره های مطالعاتی تخصصی،تحقیقات علمی وارائه پایان نامه کارشناسی ارشد درسمینارهای علمی اشاره نمود.

زمان متوسط برای اخذ مدرک کارشناسی ارشد بین ۵ تا۷سال متغیراست.این درحالیست که اغلب همزمانی تحصیلات فرد با کارپاره وقت وتشکیل خانواده، زمان مورد نیاز را طولانی تر می سازد.

ازاین روی،حداکثر زمان لازم جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد،۱۰سال تحصیلی است.

فراتر از مدرک کارشناسی ارشد فرد می تواند برای اخذ جواز کار ادامه تحصیل داده و به احراز مدرک دکتری متعاقب دفاعیه تز دکتری نائل آید.

تحصیل برای اخذ جواز کار دربیشتر اوقات ماهیت مستقلی دارد. هنوزهم تعداد کمی رشته های سازمان یافته دکتری،مشابه دانشگاههای آمریکایی به علاقه مندان ارائه می گردد.

آموزش معلمان

 

سیاستهای آموزشی

 

همانند دیگرکشورهای غربی، فنلاندبه لحاظ جمعیت خوددرحال پیرشدن است نوزادان فراوانی که پس ازجنگ جهانی دوم  به دنیا آمدند،

به تدریج به سن بازنشستگی نزدیک می شوند در حالی که گروه های سنی جوانتر کم شمارتر هستند.اخیراً دولت طرح ملی را برای کارگران مسن به اجرا گذاشته است که درصدد حمایت از قابلیت ها ومنابع جسمی وروانی جمعیت میان سال است

تا آنها پیش از سن بازنشستگی رسمی بازنشسته نشوند.تفاوت های آموزش میان نسل قدیم ونسل جدیدقابل توجه است.تقریباً نیمی از افراد بالای ۴۵ سال بدون برخورداری از آموزش حرفه ای ابتدایی مناسبی به کار مشغول شده اند.

درنتیجه همپایی با تغییرات سریع ومقتضیات فزاینده زندگی شغلی برای آنان دشوار است.از این روی، آموزش بزرگسالان در کشور فنلاند تأکید خاصی بر آموزش وتربیت افراد بزرگسال به ویزه مهاجران بزرگسال دارد.

هدف اصلی طرح آموزش بزرگسالان، تضمین دستیابی به مهارتهای اصلی فناوری اطلاعاتی است که علاوه بر جوانان در اختیار بزرگسالان وسالخوردگان نیز قرار گیرد.

از این روی، طی سالهای اخیر بخش قابل ملاحظه ای از تربیت وآموزش بزرگسالان متوجه مطالعات فن آوری اطلاعاتی بوده است.

علاوه براین،به منظور تثبیت مهارتهای جامعه اطلاعاتی شهروندان بزرگسال،توجه خاصی برانجام مطالعاتی درخصوص رفاه اجتماعی جمعیت سالخورده به ویزه مهاجرین و اقلیتهای قومی بزرگسال مطرح گردیده

و درعین حال مقتضیات خاص مناطق کم جمعیت نیز مد نظر قرار می گیرد.

 

توسعه آموزشی

 

سیستم آموزشی و کارآموزی بزرگسالان فنلاند نتیجه گسترش تاریخی درازمدت است.آموزش بزرگسالان در فنلاند به ویژه طی دو دهه اخیر گسترش یافته و تنوع پیدا کرده است.

 آموزش بزرگسالان فنلاندی رسماً  به دو بخش آموزش عمومی بزرگسالان و آموزش حرفه ای بزرگسالان تقسیم می گردد.آموزش عمومی بزرگسالان تادهه۱۹۷۰گسترش یافت.

گفتنی است که گسترش آموزش بزرگسالان خود معطوف به آموزش حرفه ای بزرگسالان است. آموزش حرفه ای بزرگسالان بر ارتقاء مهارتهای زندگی کاری افراد بزرگسال در طول اوقات فراغت آنان تاکید دارد.

افزایش آمادگی آموزش بزرگسالان متأثرازتغییراتی است که درجامعه رخ می دهد که ازآن جمله می توان به ارتقاء کیفیت مأموریتهای کاری، تغییرساختار اقتصادی جامعه و مهاجرت افراد  از مناطق روستایی به مناطق شهری اشاره نمود.

آموزش عمومی بزرگسالان نیزخود برآموزش متوسطه تکمیلی بزرگسالان و آموزش غیر رسمی که توسط مراکزآموزشی بزرگسالان،مدارس متوسطه محلی و کلاسهای تابستانه دانشگاهی ارائه می گردد،مشتمل می گردد.

طی آموزش غیر رسمی بزرگسالان، فرصتهایی درجهت گسترش سواد افراد بزرگسال بدون در نظر گرفتن صلاحیتهای ویژه  آنان فراهم می آید.

موضوع آموزش غیر رسمی بزرگسالان بر آموزش زبان مادری ، زبانهای خارجی، داده پردازی اطلاعات، علوم هنری، تربیت بدنی ، مهارتهای اجتماعی وزیبا شناسی و خود درمانی اخلاقی مشتمل می گردد.

درآموزش اجتماعی بزرگسالان تمرکزیادگیری بر قاعده فعالیت های دموکراتیک است.دراین نوع ازآموزش،قید وشرطهای آموزش عمومی بزرگسالان براساس مهارتهای فردی اعمال می گردد.

شکل ویژه دیگر از آموزش بزرگسالان استخدام و حضور این افراد در دوره های کار آموزی و مدیریت شغلی افراد بیکار وتحت پوشش قرار دادن این قبیل افراد می باشد.

آموزش بازار کار عمدتاً آموزش حرفه ای است

و هدف آن متعادل ساختن عرضه و تقاضای نیروی انسانی و بر طرف سازی کمبود نیروی انسانی است.به واسطه رکودو ضعف موقعیت شغلی درنیمه اول سال۱۹۹۰حجم بازارکار آموزشی گسترش یافته است.

علی رغم اینکه وضعیت شغلی به تدریج بهبود یافته است،همچنان تقاضای جدی برای آموزش بازار کار وجود دارد، به نحویکه طبق آمار بدست آمده طی سال۱۹۹۷، بالغ بر ۵۲% از متقاضیان دوره های کارآموزی موفق به دستیابی به آموزش کاریابی می گردند.

طی سالهای اخیر بخش قابل توجهی از آموزش بزرگسالان و کارآموزی با تحصیلات I T  همراه شده است.علاوه براین،به منظوراستحکام بخشی به دانش و مهارتهای اجتماعی شهروندان

توجه زیادی به افزایش رفاه اجتماعی و آموزشی افراد بزرگسال و جلوگیری از محرومیت اجتماعی و برطرف سازی نیازهای ویژه مناطق دارای جمعیت متراکم معطوف گردیده است.

 

آموزش ضمن خدمت

 

ساختار آموزشی

 

در نتیجه اصلاحات انجام شده درزمینه مدارس جامع و اعمال دیگر تغییرات اساسی در سیستم آموزشی طی دهه ۹۰ ، دولت اقدام به فراهم کردن آموزش ضمن خدمت برای مدرسین کرد که میزان این آموزش در توافق های گروهی از ۵ – ۳روز رده بندی شد.

به واسطه اعمال سیاست تمرکز زدایی در حوزه مدیریت آموزشی،مسئولیت آموزش ضمن خدمت به متصدیان امور آموزشی محول شده است چراکه مسئولان امور پرورشی به این امر توجه دارند که مدرسین در آموزشهای حرفه ای بیشتری مشارکت نمایند.

هیچ قانون خاصی بر آموزش ضمن خدمت معلمین حاکم نبوده وشرکت در دوره های آموزش ضمن خدمت تا حدی بنا به توافق گروهی صورت می گیرد.

معلمین معمولاً در آموزش ضمن خدمت به مدت ۳روز در سال با مزایا و حقوق کامل شرکت می کنند.ازطرف دیگر، کارفرماها این حق رادارند که معلمین تمام وقت رابرای تدریس منصوب نموده

و به انتخاب برنامه ها و طرحهای آموزشی ضمن خدمت مبادرت نمایند. آموزش ضمن خدمت خود از انواع مختلفی به شرح ذیل برخوردار می باشد:

 

۱ .  آموزش ضمن خدمت با برخورداری معلمین از قدرت تصمیم گیری

 

دراین نوع آموزش فرد شرکت کننده ازحمایت مالی شهرداری یا مدرسه محل خدمت خود برخوردارمیگردد. اغلب مدرسین نظر مساعدی درخصوص این نوع آموزش دارند چرا که به افزایش دانش و معلومات معلمین در زمینه رشته های تحصیلی خود یا روش کار منتهی می گردد.

 

۲ .  آموزش ضمن خدمت فراهم آمده به واسطه سازماندهی موسسات آموشی

 

این نوع ازآموزش معمولاً درحیطه مسئولیت مقامات محلی است.ازاین روی،مقامت محلی برای هزینه های آموزشی خود یارانه دولتی دریافت می نمایند.

هدف اصلی این دوره اختصاص حداقل مبلغ ۱%از درآمد تدریس به آموزش ضمن خدمت می باشد.گفتنی است که در این نوع آموزش، معلمین حقوقی دریافت نمی دارند.

 

۳ . دولت به ویژه، شورای ملی آموزش، مسئولیت سازماندهی، نظارت و حمایت مالی این نوع آموزش را به عهده دارد.

 

این نوع از آموزش، درجهت گسترش اجرای اهداف تعریف شده توسط مجلس و دولت و یا متصدیان آموزشی و وزارت آموزش و پرورش و شورای ملی آموزش در زمینه نتایج مورد نظر طراحی شده است.این نوع آموزش عمدتاً در زمینه بالا بردن مهارتهای معلمین در محدوده های ذیل متمرکز می باشد:

 

۱- بهره گیری آموزشی از اطلاعات و فنی آوریهای ارتباطی(ICT)

۲- گسترش دوره های آموزش زبان فنلاندی و جهانی سازی آن در جهت برقراری روابط آموزشی با سایر کشورها

۳- ارزیابی صحیح از عملکرد دانش آموزان و تقویت سیستم خود ارزیابی آموزشی و آموزش میدانی

لازم به ذکراست که معلمین حقوق و مزایایی برای فراگیری این نوع آموزش دریافت نمی دارند.

حضور در این برنامه ها برای کلیه معلمین آموزش عمومی یا حرفه ای آزاد بوده و هیچ شرایط خاص پذیرشی وجود ندارد.

 

آموزش فنی و حرفه ای

 

  ساختار آموزشی

 

آموزش فنی و حرفه ای ابتدایی به صوت کار آموزی تقریباً برای کلیه رشته ها در موسسات فنی حرفه ای عرضه می شود.

گذراندن دوره حرفه ای ابتدایی دو تا سه سال بطول می انجامد وآموزش آن در موسسات فنی حرفه ای چند رشته ای یا تخصصی اراچه می شود.

با اتمام دوره حرفه ای سه ساله، دستیابی به کلیه اشکال آموزش عالی میسر می گردد. در آموزش حرفه ای تکمیلی، امکان تحصیل در دوره های حرفه ای پیشرفته ودوره های حرفه ای تخصصی وجود دارد.

مدارک دوره های حرفه ای پیشرفته وتخصصی تنها در آزمون های قابلیت سنجی اعتبار یافته وعموماً برای بزرگسالان شاغل در نظر گرفته می شود

به طورکلی میتوان گفت که نظام آموزشی فنی و حرفه ای در فنلاند، مشتمل برمجموعه ای از رشته های مختلف،انواع موسسات و سطوح مختلف آموزشی است.

این نظام مشمول قانون مصوب موسسات فنی و حرفه ای مصوب سال۱۹۸۷می باشد. گفتنی است که در خصوص هر موسسه، مصوبه ای جداگانه وجود دارد.

 

برنامه های آموزشی

 

برنامه های آموزشی فنی و حرفه ای مبتنی بر راهبردهای ملی طراحی برنامه های درسی است.برنامه های جدید آموزش فنی و حرفه ای طی سال۱۹۹۵ ابلاغ گردید.

گفتنیست که برنامه های آموزشی مدارس مذکور باهمکاری کارشناسان حوزه صنایع،موسسات تحقیقاتی و موسسات آموزش فنی و حرفه ای تدوین می گردد.

درحال حاضر برنامه های درسی مدارس فنی و حرفه ای بر آموزشهای حرفه ای شغل مدار و دروس مشترک اجباری مشتمل می گردد.

تحصیلات فنی و حرفه ای علاوه بر دروس نظری وعمومی بر آموزش عملی نیز مشتمل می گردد.

بخش اعظم دوره های تحصیلی فنی و حرفه ای درقالب آموزشهای تئوریک و درموسسات فنی و حرفه ای سپری می گردد.

این درحالیست که عمده فعالیتهای عملی درکارگاه های آموزشی صورت می پذیرد.برخلاف دوره های کارآموزی معمول،دانشجویان وکارفرمایان ازرابطه قراردادی با یکدیگر برخوردارنمی باشند،

چراکه کارفرمایان درقبال برنامه های آموزشی ارائه شده،حق الزحمه دریافت میدارند.

دوره های کارآموزی عمدتاً بردوره های۵-۱ماهه بالغ میگردد.ازجمله دروس اجباری مشترک درتحصیلات متوسطه عمومی و فنی و حرفه ای میتوان به دروس زبانهای فنلاندی و سوئدی به عنوان زبان مادری، زبان خارجی،ریاضیات،فیزیک،شیمی ،فناوری اطلاعاتی،تعلیمات اجتماعی،تربیت بدنی،بهداشت و هنر اشاره نمود.