
محاسبه ی تراز در آزمون ها
روش محاسبه تراز در آزمون ها
بسیاری از دانشآموزان در آزمون های آزمایشی شرکت میکنند اما در مورد مواد مندرج در کارنامه اطلاع دقیقی ندارند. از
آنجاکه درک صحیح اطلاعات موجود در کارنامه کمک زیادی به دانش آموزان و اولیاء آنها میکند در این مقاله به توضیح بعضی
ازاین اطلاعات میپردازیم
۱ .نمره خام:
نمره خام شما به صورت درصد بیان میشود. میدانید که در آزمون ورودی برای جواب های اشتباه نمره منفی منظور
میگردد.نمره خام ممکن است منفی هم باشد. کمترین نمره خام ۳۳/۳۳ -درصد است و مربوط به دانشآموزی است که به
تمام سؤالات پاسخ اشتباه داده است. آنها کسانی هستند که توان علمی ضعیفی دارند ولی فکر میکنند درس را بلد هستند.
این افراد به طور شانسی به تستها جواب نمی دهند بلکه خود را قانع میکنند و به تمام سؤالها با یک توجیه و توضیح
مشخص، پاسخ اشتباه میدهند. بیشترین نمره هم ۱۰۰ درصد است و مربوط به دانشآموزی است که به تمام سؤالات پاسخ
صحیح داده است. گر چه بسیاری از داوطلبان و اولیا به نمره خام توجه میکنند اما نمره تراز اهمیت بیشتری دارد.
۲ .نمره تراز (روش محاسبه تراز در آزمون ها):
نمره تراز هر درس عددی است بین صفر و ده هزار ( البته چند سالی است که در کنکور سراسری به علت رتبه بندی راحت
تر ازمقیاس صفر تا سیزده هزار استفاده میشود. که البته در ماهیت نمره تراز تفاوتی ایجاد نمی کند.) در نمره تراز نمره
منفی وجودندارد و دانش آموزی که نمره خام او ۳۳/۳۳ -شده است نمره ترازی حدود ۱۰۰۰ به دست میآورد. داوطلبانی
که نمره تراز آنها بیش از ۵۰۰۰ باشد جزء نیمه قوی تر دانش آموزان هر درس میباشند. اگر به کارنامه خود به دقت نگاه
کنید مواردی را خواهید دید که نمره خام شما در یک درس بیش از درس دیگر است ولی نمره ترازتان در آن درس کمتر
شده است. اگر نمره خام شما در یک درس ۸۵ درصد باشد نباید فوراً خوشحال شوید شاید سؤالها ساده بوده و نمره اکثر
داوطلبان در حد شما یا بهتر از شما باشد.

همچنین اگر در یک درس نمره خام ۳۰ درصد به دست آوردید باز هم ناراحت نشوید.
شاید سؤالات دشوار بوده و بیشتر داوطلبان هم مثل شما نمره پائینی به دست آورده باشند. دانش آموزان وقتی
متوجه میشوند که مثلاً در درس ادبیات نمره خام ۶۵ درصد به دست آورده اند و در درس ریاضیات نمره خام ۴۰ درصد
کسب کرده اند تصور مینمایند که به درس ادبیات بهتر از ریاضی پاسخ داده اند. در صورتی که ممکن است نتیجه کاملاً
برعکس باشد و باید به نمره تراز توجه نمایند. رتبه کل شما بر اساس نمره تراز شما به دست میآید، نه بر مبنای نمره خام!
همانطور که قبلاً اشاره شد هر چه نمره تراز شما از ۵۰۰۰ بزرگ تر باشد شما در آن درس وضعیت بهتری دارید. ضمناً به
کمک نمره تراز میتوانید وضعیت خود را در آزمون های مختلف نیز مقایسه کنید. اگر میخواهید بدانید که به تدریج در درس
هایتان پیشرفت میکنید یا خیر به نمره تراز توجه نمائید. نمره تراز معیار دقیق تری برای ارزیابی وضع آموزشی شماست و
رتبه شما بر مبنای معدل نمرات تراز دروس مختلف ( تراز کل* ) مشخص میشود.
در بحث «تراز» (یا Balance (ما دنبال «یکسانسازی ارزش نمره» و «نرمالسازی» (Normalization (هستیم.
یعنی ترازی که میگیرید همیشه ارزشش همان باشد و اینکه نسبت به «همه سؤالات» سنجیده شوید. در ترازبندی، تکتک
سؤالات مهم میشوند (یعنی هر چه دیگران به آن سؤال، کمتر پاسخ صحیح دهند، ارزشش آن سؤال بالاتر میرود) و اینکه
سطح بقیه افراد چطور باشد، روی تراز شما مؤثر است
تراز، معمولاً عددی است بین ۰ تا ۱۰۰۰۰ و ظاهراً گاهی اوقات روی ۱۵۰۰۰ هم تنظیم میکنند. (بسته به تعداد شرکت
کنندگان)
با توجه به توضیحات فوق رتبه بندی بر اساس تراز دانش آموز صورت می گیرد
که در این حالت مهمترین تحلیل حاصل از
رتبه بندی این است که تعداد نفرات شرکت کننده در آزمون مشخص شده و با توجه به آن جایگاه دقیق دانش آموز تعیین
می گردد. برای مثال ممکن است در یک کلاس ۱۷ نفره ۱۵ نفر تراز مشترک داشته باشند این افراد همگی رتبه اول و
نفرات باقی مانده رتبه شانزدهم و هفدهم خواهند بود. اما سؤالی که برای برخی از اولیاء پیش می آید این است که با وجود
ترازهای یکسان نفرات برتر کلاس، مدرسه و….. چگونه مشخص می گردند؟
به مثال زیر دقت نمائید:
علی احمدی با تراز ۸۷۶۲ رتبه اول
مهدی اوجی با تراز ۶۸۹۰ رتبه دوم
رسول کریمی با تراز ۶۸۹۰ رتبه دوم
نوید دائمی با تراز ۶۵۰۰ رتبه چهارم
در توضیح این شیوه رتبه بندی لازمست متذکر شویم که روش تعیین رتبه بر اساس نوع آزمون متفاوت است و در آزمون
هایی که هدف تمیز دانش آموزان در درس های مختلف می باشد آمار دانش آموزان نیز در تعیین رتبه مؤثر است. با این
وجود شما مدیران گرامی جهت اطلاع رسانی به اولیاء می توانید ضمن توضیح علمی شیوه رتبه بندی براساس نمره ، نفرات
برتر را تعیین نمایید.