طرح درس ستایش-ششم ابتدایی

 

 

طرح درس ستایش-ششم ابتدایی

 

 

ای یاد تو بر دل و زبان ها

 

• اهداف آموزشی :

-1 آشنایی دانش آموز با تحمیدیه و اهمیت ستایش کردگار

-2 تلطیف روح دانش آموز

-3 حسن آغازی معنوی

-4 تقویت علاقه ی دانش آموزان به حمد و ستایش پروردگار

-5 توانایی در خواندن متن تحمیدیه

-6 بیان کاربرد تحمیدیه در زندگی خود

-7 توضیح مفاهیم تحمیدیه • روش های پیشنهادی تدریس :

-1 همخوانی

-2 دکلمه خوانی

-3 بحث گروهی

 

• روش کاربردی بحث گروهی :

این روش گفت وگویی است سنجیده و منظم درباره ی موضوعی خاص که مورد علاقه ی

مشترك شرکت کنندگان در بحث است. بر خلاف روش سخنرانی، در این روش فراگیران در

فعالیت های آموزشی فعالانه شرکت می کنند و مسئولیت یادگیری را به عهده می گیرند. آن

ها در ضمن مباحثه از اندیشه و نگرش های خود با ذکر دلایل متکی بر حقایق، مفاهیم و اصول

علمی، دفاع می کنند. در این روش دانش آموزان باید توانایی سازمان دهی عقاید و دیدگاه های

خود، تحمل انتقادات دیگران، چه درست و چه نادرست و ارزیابی نظرات مختلف را در ضمن

بحث داشته باشند.

 

• اهداف روش بحث گروهی:

-1 ایجاد علاقه به بحث و پرورش تفکر انتقادی

-2 ایجاد توانایی اظهار نظر در جمع و تقویت انتقاد پذیری

-3 تقویت قدرت بیان واستدلال، تجزیه و تحلیل و تصمیم گیری

-4 تقویت قدرت رهبری در گروه و ایجاد رابطه ی مطلوب اجتماعی

 

• مراحل اجرا :

٢١

معلم برای استفاده مطلوب از این روش می بایست مراحل زیر را با نظارت مستقیم خود به اجرا

درآورد.

-1 گروه بندی دانش آموزان

-2 اعلام موضوع موردنظر برای بحث گروهی مثال : “در این درس موضوع مورد نظر می

تواند اهمیت ستایش در زندگی باشد”

-3 دانش آموزان در گروه به مطالعه و اظهارنظر و بحث می پردازند.

-4 از مباحث انجام شده نتیجه گیری می کنند.

-5 معلم تیزهوش به پیگیری نتیجه ی بحث گروهی پرداخته و از انحراف بحث، بدون از

دست دادن خط کلی، جلوگیری می کند و کنترل عمومی کلاس را به دست می گیرد.

 

• نکات مهم درس:

-1 در سنت ادبی و فرهنگی کشور ما معمولاً هر کتابی با تحمیدیه و ستایش خدای یکتا

آغاز می شود. این گونه ستایش ها روح انسان را به سمت بندگی و اخلاص سوق می دهد و

متن ستایش در قالب شعر، جلوه ی ذات الهی را بیش از پیشباشکوه می نمایاند. اعتقادات

دینی ما، هر روح جست وجوگری را به تفکر درباره ی آفرینش و قدرت لایزال الهی فرا می

خواند.

-2 در بیت سوم شعر به “سیمرغ” اشاره شده است . سیمرغ جانوری است مشهور و

افسانه ای که در ادبیات کهن ایران ایفای نقش می کند. سیمرغ در داستان ها و اشعار به

تنهایی یا در کنار کلمات دیگری آورده شده است که هر کدام می تواند معانی متفاوتی داشته

باشد. مانند : “سیمرغ آتشین” کنایه از “خورشید جهان افروز” یا “سیمرغ مشرق” که کنایه از

“آفتاب” دارد. در این بیت سیمرغ در کنار پرندگان دیگری آورده شده است که به ستایش

پروردگار توسط تمامی مخلوقات اشاره دارد.

-3 در بیت سوم تناسب وجود دارد (سیمرغ و عقاب و باز و شاهین)

مفهوم کامل تناسب یا مراعات نظیر در درس 9 (راز زندگی) توضیح داده شده است.

-4 بیت سوم با شعر زیر از سعدی همسویی دارد.

دوش مرغی به صبح می نالید عقل و صبرم ببرد و طاقت و هوش

یکی از دوستان مخلصرا مگر آواز من رسید به گوش

گفت باور نداشتم که تو را بانک مرغی کند چنین مدهوش

گفتم این شرط آدمیت نیست مرغ تسبیح گوی و من خاموش

محتوای این شعر به سوره ی اسراء، آیه ی 44 قرآن کریم اشاره دارد.

(باب دوم گلستان : در اخلاق پارسایان)

 

 

• بیشتر بدانیم :

احمد جام (معروف به ژنده پیل) :

شیخ الاسلام “احمد ابن ابوالحسن جامی نامقی ترشیزی” معروف به شیخ احمد جام، معروف به

“ابونصر احمد ژنده پیل” از عارفان دوره سلجوقی بود.

وی از عارفان و صوفیان بنام قرن ششم هجری قمری است. زادگاه وی نامق از دیار “توشیز” یا

“کاشمر” فعلی بوده و مدفن وی در تربت جام می باشد .

در جوانی تحولی روحی به او دست داد و به عرفان روی آورد . از مردم کناره گرفت و به مطالعه

در قرآن و تفاسیر و تحقیق در حال عرفا پرداخت.آثار او به زبان فارسی هستند که می توان به

موارد زیر اشاره نمود :

• رساله ی سمرقندیه
• سراج السائرین
• دیوان شعر احمد جام

 

آثار او شامل یک رساله، شش کتاب به نثر و یک دیوان شعر است.

• نمونه هایی از تحمیدیه :
• هفت پیکر :

 

ای جهان دیده بود خویش از تو هیچ بودی نبود پیش از تو

در بدایت بدایت همه چیز در نهایت نهایت همه چیز

• مناجاتی از خواجه عبدالله انصاری :

الهی، به نام تو زبان ها گویا شده، به نام تو جان ها شیدا شده، بیگانه آشنا شده، زشت ها زیبا

شده، راه ها پیدا شده

• اسکندر نامه (اقبال نامه) :

خرد هر کجا گنجی آرد پدید زنام خدا سازد آن را کلید

• رسانه های کمکآموزشی :

-1 فایل صوتی : خوانش متن شعر همراه با موسیقی (کتاب گویا)

-2 آثار احمد جام به صورت کتاب الکترونیک

 

• ارزشیابی :

– ارزشیابی شفاهی :

در ارزشیابی نحوه ی تسلط بر خواندن شعر با القای حس درونی مد نظر قرار می گیرد.

 

 

---